Zwangerschap na seksueel misbruik

Wanneer je een verleden hebt van seksueel misbruik, kan een zwangerschap en bevalling traumatisch verlopen. Herinneringen zijn immers in je lichaam opgeslagen en kunnen getriggerd raken, zowel door lichamelijke sensaties als door een gevoel van machteloosheid in contact met authoriteiten, zoals een verloskundige of een gynaecoloog.

Zorgvuldige afstemming

Voor zowel de zwangere als de professionals om haar heen, is de zwangerschap een mijnenveld van triggers. Hoe vind je daar je weg doorheen? Hoe zet je in op een positieve beleving van de zwangerschap en alles daaromheen? Dit vraagt om een aanpak die aandacht heeft voor de specifieke persoonlijke triggers en gevoeligheden. Het vraagt om communicatie en zorgvuldige afstemming.

Hoe doe je dat?

Hoe praat je over het seksueel misbruik? Hoe maak je het kenbaar aan de hulp- en zorgverleners rondom de zwangerschap? Of, als jij de hulp- of zorgverlener bent, hoe breng jij het ter sprake en hoe begeleid je de (wens)zwangere hierin? Dit boek biedt kennis over de langetermijneffecten van seksueel misbruik en hoe deze door kunnen werken in de zwangerschap. Daarnaast biedt het handvatten om het gesprek met elkaar hierover aan te gaan.

De indeling van het boek

Het eerste deel geeft het theoretisch kader, achtergrondinformatie en concrete, praktische tips voor zowel de zwangere als de zorg- en hulpverlener. Ter illustratie staan er bij elk hoofdstuk korte quotes uit de interviews. Dit geheel geeft een indruk, maar om je echt te verbinden met hoe de werkelijkheid van seksueel misbruik doorwerkt in de zwangerschap is het tweede deel van het boek onontbeerlijk. In deel twee staan ervaringsverhalen van mensen die het hebben meegemaakt.

Voor wie is het boek?

Het boek is geschikt voor iedereen die werkt in de zorg rondom de zwangere, vanaf de kinderwens tot en met de kraamperiode. Daarnaast is het een goede bron van informatie en handige tips voor de zwangere zelf. Want juist in deze kwetsbare periode is het belangrijk om jezelf goed te informeren en ondersteuning zoeken waar nodig.

Kosten:

Juli 2022: In verband met de stijgende papierprijzen zien wij ons genoodzaakt de prijs naar boven toe bij te stellen. Onze excuses hiervoor.

De prijs van het boek is € 23,50
verzendkosten: € 5,00 (naar België € 10,00)
Bestel hier

Vergeten gevolgen – artikel Amanda Speekenbrink

Een artikel over hulpverlening na seksueel misbruik
bevrijd, illustratie bij 'Spelen met gevolgen' van Nicole Blok copyright 2017

Seksueel misbruik. Wat is het eigenlijk? Het horen van de term zegt vaak niet genoeg. De cijfers zijn hoog, de impact is hoog. Maar toch lijken we er allemaal ver vandaan te willen blijven. Echt doorvragen doen we niet, het er echt over hebben doen we ook niet. We hebben weinig oog voor de gevolgen. Het is eng, beschadigend, benauwend.

Praten over seksueel misbruik

Want wat gebeurt er als je het er écht over hebt? Wat doet dit met jouzelf en wat doet dit met het slachtoffer? Wat maakt het los? Kun jij dat wel aan? Het hebben over seksueel misbruik roept al deze vragen op. Maar het maakt ons ook bewust van de onveiligheid in deze wereld. Liever blijven we geloven in een veilig bestaan, maar ondertussen worden er in Nederland jaarlijks 62.000 kinderen voor het eerst seksueel misbruikt. Deze kinderen worden volwassen en lijden onder de gevolgen.

Slachtoffers groeien er niet zomaar overheen

Lang dachten we dat kinderen hier wel overheen zouden groeien, maar dit is zeker niet het geval. De impact is hoog. Want wat doet het met je wanneer een volwassenen persoon, meestal een bekende, op seksueel gebied jouw grenzen overschrijdt? Grenzen die je als kind nog niet kunt aangeven, maar waarvan je wel weet dat ze overschreden worden. Een situatie waarvan je weet dat wat er gebeurt heel verkeerd is. Slachtoffers kunnen in hun omgeving vaak niet terecht met het misbruik, niet als kind en niet als volwassene. Maar ook later wanneer slachtoffers hulpverlening zoeken, vinden zij vaak geen aansluiting.

Tekort schietende hulpverlening

Nog te vaak wordt er tekort geschoten als het gaat om goede en passende hulpverlening. Nog te vaak worden symptomen gemist en nog te vaak wordt seksueel misbruik niet behandeld. Er worden verkeerde diagnoses gesteld, er wordt gewerkt aan andere problemen, maar van het trauma wordt ver vandaan gebleven. Kunnen we het hulpverleners kwalijk nemen? Of moet er meer kennis komen? Buiten dat, waarom is het dat hulpverleners hier moeite mee hebben?

De vraagstelling voor mijn onderzoek

De vraag die ik mij stel is of mensen het willen zien? Kunnen ze misbruik in de ogen aankijken? Een vrouw die seksueel misbruikt is in de ogen aankijken? Of zijn wij mensen toch nog altijd op zoek naar veiligheid? Willen we het misbruik daarom niet zien en in plaats daarvan liever het plaatje van een veilig bestaan voor ogen houden?

Mijn afstudeeronderzoek

bevrijd, illustratie bij 'Spelen met gevolgen' van Nicole Blok copyright 2017

Met bovenstaande vragen ben ik mijn afstudeeronderzoek gestart en in de interviews die ik gehouden heb, hoor ik van verschillende dramatherapeuten dat cliënten bij eerdere hulpverlening slecht behandeld zijn, niet gehoord zijn of dat er niet naar het trauma werd toegegaan. Van dezelfde dramatherapeuten hoor ik hoe belangrijk het is om wél naar het trauma toe te gaan, om er doorheen te gaan.

Doorvragen en aanwezig blijven

De dramatherapeuten geven aan dat het belangrijk is om wél door te vragen, waar de cliënt stopt met praten en hierin in volle aanwezig te blijven bij de cliënt. Want hoe beschadigend is het wanneer het seksueel misbruik dat vroeger ontkend werd, nu opnieuw ontkend wordt? Wat voor wereldbeeld ontstaat er dan? Wat doet dit met het vertrouwen in anderen, dat toch al zo beschadigd is? Welke impact heeft het op de schaamte en schuldgevoelens, die toch al zo aanwezig zijn? Wat doet dit met het zelfbeeld? Kortom, hoe zit het met de gevolgen?

De vergeten gevolgen

De gevolgen van seksueel misbruik zijn niet mis. Uit mijn onderzoek blijkt dat de impact van misbruik hoog is en dat dit invloed heeft op verschillende functioneringsgebieden: psychisch, emotioneel, lichamelijk, sociaal/ relationeel, maatschappelijk en seksueel. Het leren aangeven van grenzen is uiteindelijk niet voldoende om het trauma te verwerken.

Aandacht voor het totale functioneren

Seksueel misbruik is ingrijpend, het grijpt in op het totale functioneren en juist daarom moet een behandeling ook op het totale functioneren ingrijpen om iemand weer te laten helen. Door middel van mijn onderzoek is meer en meer duidelijk geworden op welke wijze dramatherapeuten met werkvormen en methoden aansluiten op de gevolgen van seksueel misbruik bij vrouwen.

De impact van dramatherapie

Dramatherapie laat zien wat het misbruik gedaan heeft, biedt de confrontatie die nodig is, maar biedt tegelijkertijd de steun en troost die gegeven moet worden. Door de ruime mogelijkheden in dramatische werkvormen en methoden kunnen vrouwen gesteund worden waar nodig en geholpen worden met het verwerken van hun trauma.

Inzicht en educatie

Wat daarnaast naar voren kwam in het onderzoek, is dat het belangrijk is dat vrouwen inzicht krijgen op welke gebieden de gevolgen van het misbruik zich bevinden. Om een inzicht te geven in welke functioneringsgebieden de gevolgen van seksueel misbruik zich allemaal bevinden verwijs ik u graag naar mijn onderzoek.

Krachtige hulpverleners

bevrijd, illustratie bij 'Spelen met gevolgen' van Nicole Blok copyright 2017

Mijn onderzoek en dit artikel is voor alle krachtige hulpverleners die werken met deze krachtige vrouwen die strijden om er beter uit te komen. Maar ook voor alle vrouwen die nu nog vastlopen en nog niet weten of de eindstreep ooit in zicht komt. Het onderzoek is gericht op vrouwen, maar laten we niet vergeten dat er ook genoeg mannen zijn die zich in deze zelfde strijd bevinden. Laten wij er als hulpverleners voor zorgen dat vrouwen en mannen zich gehoord kunnen voelen en gesteund kunnen worden. Laten we bijdragen wat we kunnen bijdragen, er is al genoeg gemist.

Spelen met gevolgen

Hier vind je de resultaten van het onderzoek van Amanda Speekenbrink, getiteld ‘Spelen met gevolgen’.

Afstudeer onderzoek Amanda Speekenbrink

Illustraties van Nicole Blok, copyright 2017, gebruikt met toestemming.

Wiens pijn is het eigenlijk?

Deze blog werd geschreven door: Nellie Timmermans

Fysieke klachten, schuldgevoelens en voor iedereen zorgen…

Wat vaak voorkomt bij overlevers van seksueel misbruik zijn fysieke klachten. Ook zijn de familierelaties vaak verstoord. Er ontstaat vaak scheefgroei in de afhankelijkheid tussen moeder en dochter.

Verstoorde gezinsverhoudingen

Het gezin komt bij mij in therapie, omdat het niet lekker loopt tussen moeder en dochter. Ze hebben veel ruzie, vooral als moeder ‘weer eens iets heeft’. Dochter ziet nog niet dat de heftigheid van haar reactie, te maken heeft met wat ze als kind tekort gekomen is, omdat haar moeder regelmatig ziek was. En ze ziet nog niet wat haar gemopper doet met haar moeder.

Seksueel misbruik in deze casus

Moeder is seksueel misbruikt in haar jeugd. Ze heeft moeite om haar grenzen aan te geven en maakt het iedereen het liefste naar de zin. Ook is ze overbezorgd als er fysieke klachten zijn. Overigens heeft moeder veel fysieke klachten die mogelijk ook afkomstig zijn van onverwerkt trauma.

Dochter doet, ondanks het feit dat ze volwassen is, onevenredig vaak een beroep op moeder. De relatie tussen moeder en dochter is verstoord doordat moeder onvoldoende haar grenzen kan aangeven naar haar dochter toe. Eén van de vele lange termijn effecten van seksueel misbruik.

Casus ‘Wiens pijn is het eigenlijk?’

Moeder en dochter hebben vaak ruzie. Moeder heeft altijd al allerlei kwalen. Ze heeft ernstige longklachten en had het vaak benauwd. Die aanvallen zijn heftig, dan is moeder tot niks meer in staat. Haar dochter groeit op met een moeder die vaak ziek is. Maar ook één die desondanks vanuit schuldgevoel altijd voor haar klaarstaat. Dochter doet nu nog steeds vaak een beroep op moeder en wordt boos als moeder weer iets heeft.

Overbezorgde oma

Moeder is ook iemand die zich nogal druk kan maken om dingen, zich bv. ongerust maakt over haar kleinkinderen als ze een kuchje hebben. Dat is overbezorgdheid, er is in werkelijkheid niet veel aan de hand, maar moeder is dan bang dat de kids dezelfde klachten ontwikkelen als zij. Ook dit geeft de nodige wrijving met haar dochter.

Actueel trauma als trigger voor een conflict

Moeder valt van de trap en heeft door die valpartij veel pijn in haar heup. Ze kan bijna niet meer lopen. Haar dochter moppert op haar moeder: “Het is ook altijd wat met jou!!” Moeder voelde zich dan nóg ellendiger. Zij voelt de pijn aan de heup. Daarnaast voelt zich schuldig omdat ze haar dochter niet kan helpen. Ze wordt boos op zichzelf, omdat ze gevallen is.

De interventie

Ik stimuleer moeder om haar dochter tot de orde te roepen. De dochter heeft toch geen pijn, móeder heeft pijn. Moeder durft dat in eerste instantie niet. Vader, die tot dan toe onzichtbaar was gebleven in de familiedynamiek, hoort dit aan en ziet plotseling dat hij ook iets kan doen.

De confrontatie

De eerstvolgende keer dat dochter weer aan het tieren was op haar moeder, greep vader in: “Nou moet je ophouden!! Wie heeft zich hier nu bezeerd: jij of je moeder? Moet je dan zó tekeer gaan tegen je moeder, alsof ze het expres heeft gedaan?” De dochter schrikt…. Zo heeft ze het nog nooit bekeken. Zij begrijpt voor het eerst dat ze het, door zo te mopperen, voor moeder alleen maar erger maakt. Dat is haar intentie niet.

De uitkomst

Het lukt dochter natuurlijk niet om nooit meer te mopperen als moeder iets heeft. Een patroon dat je al je hele leven hebt, verander je niet zomaar. Haar 1e reactie blijft meestal: “Verdorie, wat heb je NU weer!” Maar ze is wel zo wijs geworden dat ze nu zichzelf tot de orde roept en zegt: “sorry, maar ik vind het zo erg…. Wat kan ik voor je doen?”

Nog niet af, maar een goede stap

Natuurlijk is er nog veel meer dat moeder en dochter, individueel en in relatie tot elkaar uit te zoeken hebben. De rol van de vader is daarbij ook van belang: Wat maakt dat hij tot op heden zich niet heeft bemoeid? Elk van de gezinsleden heeft een rol te vervullen en als er een vacuum ontstaat doordat één van hen niet aanwezig is dan heeft ook dat zijn invloed op de dynamiek.

Een fascinerende zoektocht naar een nieuwe balans begint…

Wat is contextuele (lichaams) therapie? – Thea Peeters

De mens verstaan in zijn context

Wanneer een klant bij een contextueel therapeut komt, is het vaak niet op voorhand duidelijk of er sprake is van seksueel misbruik. Door aandacht te besteden aan de context van de klant wordt zijn of haar verhaal duidelijk. Daarbij komen kernmomenten als vanzelf ter sprake. Vaak komt de klant dan zelf met een verhaal over seksueel misbruik, al komt dat meestal niet in de eerste sessie.

Ontvouwen van het verhaal

Ernstige grensoverschrijdingen stagneren je emotionele ontwikkeling, waardoor je als het ware “blijft hangen in het verhaal / in slachtofferschap”. In de therapie plaatsen we het seksueel misbruik in de context wat betreft (leef)tijd, systemische dynamiek en verantwoordelijkheid. Hierdoor kunnen schaamte en schuldgevoelens verminderen. Dit geeft hernieuwde toegang tot de basisgevoelens (bang, blij, bedroefd en boos) en daarmee emotionele groei.

Bewustwording overlevingsmechanismen / -patronen

Met poppetjes verbeeld je je verhaal, in samenhang met de context. Dit maakt dat je je bewust wordt van deze samenhang. Je leert betekenis te geven aan gedragingen die gebaseerd zijn op overlevingsmechanismen. Gedrag heeft een positieve intentie (gehad) en door dit te leren zien, kun je jezelf (en anderen) ontschuldigen. Overlevingsmechanismen hebben vaak als doel:

  • Zien te overleven
  • Behoeden van anderen
  • Loyaliteiten
  • Afschermen van kwetsuren

Het (h)erkennen van je eigen overlevingspatronen geeft ruimte om opnieuw te kunnen kiezen voor verbinding met jezelf en je omgeving.

Het gebruik van lichaamstherapie in het contextuele werk

Mensen zijn uitgerust met vrijwel dezelfde regelmechanismen als dieren. Een dier laat spanningen los door bijvoorbeeld dingen af te schudden of in contact met een ander dier te gaan, troost te zoeken. Wij mensen beperken of blokkeren dit proces met het rationele deel van onze hersenen. We kunnen bijvoorbeeld ons ‘groot houden’ of ‘doorzetten’ en daarmee een volledige ontlading in de weg staan. Het lichaam slaat de spanning dan op en een blokkade ontstaat.

Afgesloten delen van lichaam bevrijden

Lichaamstherapie helpt om de verbinding te herstellen met de geblokkeerde delen van je lichaam. Allereerst wordt gewerkt aan het ontwikkelen van lichaamsbewustzijn, aan stevigheid, waardoor er ruimte en draagkracht komt voor datgene wat zo pijnlijk en/of verdrietig is. Lichaamstherapie nodigt de bevroren spanning stukje bij beetje uit, los te laten. De beweging die er “toen” niet kon zijn, kan alsnog worden afgemaakt. Daarmee wordt de blokkade langzaam opgeheven.

Loslaten van vastgezette spanningen geeft ruimte

De ruimte die ontstaat, wanneer het opgeslagen trauma wordt opgeruimd, zorgt letterlijk voor opluchting. De mens wordt weer heel. Vanuit de ervaring van die heelheid ontstaat de mogelijkheid en ruimte voor nieuw gedrag. Oude patronen kunnen zo losgelaten worden en de verbinding met zichzelf en de ander wordt herstelt.

Casus: Miep (pseudoniem)

Miep heeft een burn-out. Ze neemt te veel verantwoordelijkheid op zich en het gaat niet goed in de samenwerking. Ze vertelt met hevige emotie: ‘Ik walg ervan dat ze (collega’s) het niet doen zoals het hoort!’ Ook geeft ze aan zichzelf waardeloos te vinden. ‘Ze zullen me wel liever kwijt dan rijk zijn’. 

We onderzoeken haar persoonlijke geschiedenis. Miep werd, op 15-jarige leeftijd, seksueel misbruikt door haar broer. Zij herkent dat dit de bron is van de heftige gevoelens op haar werk.

Het doel van de therapie:

Nadat de link naar haar context is gemaakt, formuleert Miep haar doel met de therapie: Miep wil heel graag van haar broer kunnen blijven houden. De relatie met hem is verstoord sinds haar 15e. Ze wil vrij worden in haar relatie met hem.

In de lichaamstherapie leert Miep, middels massages, haar lichaam weer te voelen en het tot het hare te maken. Ze gaat in dialoog met de pijnlijke en donkere delen in haar buik. Ze geeft ruimte aan haar boosheid en aan het daaronder liggende verdriet. Haar zelfvertrouwen groeit. Langzaam voelt ze zich gerechtigd om grenzen te mogen stellen.

We doen een rollenspel waarin ze zich voorbereid om haar broer aan te spreken op zijn verantwoordelijkheid voor zijn grensoverschrijdend gedrag. Wanneer zij dit gaat uitvoeren spreekt ze met hem ook een genoegdoening af. Dit leidt tot herstel van contact.

(De casus is in werkelijkheid natuurlijk veel complexer. Het is een klein fragment uit het werk, om een idee te krijgen over hoe contextueel werken in elkaar zit)

Geschreven door: Thea Peeters – Contextuele lichaamstherapie – Nuenen

Jeugdzorg en seksueel misbruik. Gemengde leefgroepen, ja of nee?

Jeugdzorg en seksueel misbruik. Gemengde leefgroepen, ja of nee?

Precies 2 javoorkant jeugdzorg boekar en 4 maanden na het verschijnen van mijn eerste boek bij Droomvallei Uitgeverij, verscheen gisteren mijn derde boek. Voor het eerst geheel in eigen beheer, bij uitgeverij Ivonne Meeuwsen. Een trots moment, want mijn bedrijf heet ‘… op eigen kracht’ waarbij op de puntjes iedereen voor zichzelf iets mag invullen. Voor mij is het nu even: ‘uitgeven’ op eigen kracht.

Een nieuwe stap

Het zelf uitgeven van een boek over de jeugdzorg is een grote stap voor me. Bij de droomvallei was ik al wel financieel risicodragend, maar nu ben ik ook inhoudelijk geheel eindverantwoordelijk. Hier ben ik naar toe gegroeid en dat voelt goed. Het voelt alsof ik steeds meer in mijn kracht kom te staan.

Op eigen kracht, maar niet alleen

Op eigen kracht betekent zeker niet dat ik alles alleen doe. Agnes is minstens medeplichtig aan het ontstaan van dit boek. Toen ik mijn tekst, zoals bijna alle teksten die ik produceer, aan haar voorlegde met een: ‘Ik heb een serie blogs geschreven vannacht’ en vervolgens doodmoe in slaap viel na een doorgewerkte nacht van ‘gezegend schrijven’, belde ze me ‘s middags wakker met de woorden: ‘Dit zijn geen blogs, dit is een boek.’

Redactie, redactie, redactie

In dat stadium is de eerste fase van een boek voltooid. Dan duurt het nog maanden voordat er een product ligt dat klaar is voor publicatie. De ruwe tekst die er lag heeft nog vele redactierondes gehad. Klopt de volgorde van de thema’s? Kan dit stukje net wat scherper geformuleerd worden? Is dat niet te ongenuanceerd? Is die metafoor wel toereikend? Kan een leek dit snappen? Elk taalfoutje en elk tikfoutje eruit gesaneerd (hopen we). Pas dan heb je het begin van een boek.

Voorwoord

Wie vraag je om een voorwoord te schrijven voor een boek over jeugdzorg en seksueel misbruik? Ook hierin zijn vele keuzes denkbaar en daarin moet en mag je ook best strategisch denken. Het is wel de bedoeling dat het boek door veel mensen gelezen wordt. Uiteindelijk valt de keuze op Carla Rus, psychiater en traumaspecialist die veel kennis heeft juist over seksueel misbruik en jeugdzorg. Zal het boek bij haar in de smaak vallen? Gelukkig zegt ze meteen en enthousiast ja!

Flaptekst

Een mooie quote voor op de achterflap van iemand uit het veld is ook nooit weg en strekt tot aanbeveling. Via Carla Rus komen we in contact met Fier! Een prachtig initiatief dat zich onder andere hard maakt voor seksespecifieke, gespecialiseerde opvang van kinderen die seksueel misbruik hebben meegemaakt. In een parallel proces blijkt Anke van Dijk een artikel te schrijven over precies dit thema, waarin ze naar aanleiding van ons contact mijn boek ook al noemt. Een quote voor de flaptekst is snel gevonden in haar lovende woorden.

Cover eromheen en klaar?

Ook in het ontwerp van een cover gaat veel tijd en energie zitten. Ik ben in de gelukkige omstandigheid dat Agnes mijn boeken wil vormgeven. Daarmee neemt ze mij ongelofelijk veel werk uit handen. Toch moet er ook in dit stadium nog van alles afgestemd worden. De coverfoto zoeken uit honderden foto’s, welke foto geeft het juiste beeld. Nieuwe portretfoto’s maken want ook die moeten passen. Een reeks concept-covers passeert de revue voordat we de definitieve keuze maken.

Vormgeving

Een deel van het beslissingsproces rondom een boek is ook vormgeving. Hoe groot wordt het boek? Hoe dik wordt het? Willen we witte bladzijdes of off-white, glimmend of mat, dik of dun. Contact met drukkers: welke drukker kan wat we willen? Met welke drukker kunnen we direct contact hebben en krijgen we het gevoel dat ze snappen wat wij bedoelen, ook als we het nog niet heel goed kunnen uitleggen.

Uitvoering

Naast de beslissingen over lettertypen, vormgeving, voorwoord en flaptekst is er ook nog de uitvoering. Het is bepaald een vak om een document goed aan te leveren aan de drukker en elke drukker heeft zijn of haar eigen setje aanleverspecificaties. Je kunt dus pas echt aan de slag met de uitvoering als de drukker gekozen is. Ook hierin is Agnes onmisbaar.

Proefdruk

Als alles klopt, als de teksten compleet zijn en op de juiste manier in bestand gezet. Als de cover ontworpen is en de foto’s op de juiste manier zijn opgeslagen. Als alles conform de specificaties van de drukker klaar staat, is het tijd voor de proefdruk. En dan is het wachten op de post. Dan kan een week lang duren en eigenlijk is het maar goed dat we druk zijn met alles rondom de lancering.

De laatste wijzigingen

De laatste wijzigingen en twijfels: Moet er niet toch een andere foto op? Moet er daar nu wel of niet een voetnoot? Klopt de tekst op de achterflap met de inhoud van het boek? Alles nog een keer doorlezen en elk detail nog eens onder de loep nemen. Gelukkig geen taal of type-fouten meer gevonden. Laten we hopen omdat ze er niet in staan, niet omdat we ze over het hoofd zien. En dan is het tijd om de opdracht te geven: Druk de eerste oplage maar!

Nu komt het belangrijkste

Het belangrijkste komt nu en daar hebben we maar beperkt invloed op. Hoe zal het boek ontvangen worden? Wat zal de lezer er van vinden? Zal het boek de lezer bereiken?

De lezer, dat ben jij!

Wil je graag het boek ontvangen? Dat kan natuurlijk. Voor 10 euro, plus 3,18 euro verzendkosten sturen we het naar je toe.

Bestel het boek hier

Wat te doen bij negatieve ervaringen met een therapeut?

Het gebeurt: negatieve ervaringen met therapeutengescheurde grond, foto bij negatieve ervaringen therapie www.fotografieagnes.nl

Een negatieve ervaring met een hulpverlener of therapeut is nooit eenvoudig. Een therapeut ziet je op je meest kwetsbare moment. Het moment dat je hulp nodig hebt. Dat betekent dat de integriteit van een therapeut erg belangrijk is. Als je therapeut een grens overschrijdt kan hij of zij (terecht) aangeklaagd worden. Seksueel contact tussen een therapeut en cliënt is tijdens de therapie verboden en strafbaar. Maar ook na de therapie is het schadelijk en de meeste beroepsverenigingen hanteren hier een verbod op met een richtlijn van een half jaar tot twee jaar na het afsluiten van de therapie.

Gebeurt er echt iets ontoelaatbaars?

Wanneer er sprake is van seksueel contact tijdens de therapie-periode dan is de therapeut strafbaar en kun je aangifte doen. Vind het seksueel contact pas na afloop van de therapie plaats dan kun je geen aangifte doen bij de politie. Je kunt het wel melden bij de beroepsvereniging. Wanneer je een formele klacht bij hen neerlegt kan dat betekenen dat hij of zij geroyeerd wordt.

Wat als het meer een kwestie van incompetentie is?

Naast integriteit heeft een therapeut ook nodig dat hij of zij een goede inschatting kan maken van zijn eigen kunnen en niet kunnen. Therapeuten lijden nogal eens aan zelfoverschatting en dat is voor jou als klant niet handig. Mensen begeleiden is een vak apart. Hieronder zal ik een paar valkuilen benoemen waar een therapeut in kan lopen. Daarna kijk ik naar hoe je kunt handelen als jouw therapeut in zo’n valkuil zit.

De therapeut lost jouw problemen op

Tot op zekere hoogte proberen alle therapieklanten om het probleem aan de therapeut te geven. Als jouw therapeut je probleem wel voor op wil lossen is het mis. In plaats van empowered te worden, raak je dan je eigen kracht juist kwijt. Je komt niet bij een therapeut om iets te laten repareren, het is geen garage. In therapie leer je, als het goed is, om je problemen zelf aan te pakken. Je kunt in een veilige setting oefenen met de dingen die jij moeilijk vindt. Als de therapeut jouw probleem oplost, wordt je in feite beroofd van een leermogelijkheid.

Seksueel misbruikte mensen zijn zielig

Doordat seksueel misbruik zo raakt en zo ingrijpend is in een mensenleven, is het voor sommigen verleidelijk om mensen die seksueel misbruikt zijn ‘zielig’ te gaan vinden. Heel eerlijk: bij tijden doen we dat ook zelf, ik net zo goed. Zelfmedelijden is af en toe best lekker om je in te wentelen, maar het is zeker geen levensstijl die de moeite waard is. Als een therapeut je zielig gaat vinden, hoeft hij of zij je niet meer serieus te nemen. Dat is een manier om afstand te houden en dan gaat de therapie niet werken, want juist in het contact ontstaat de heling.

Met seksueel misbruik heb je levenslang

Als je therapeut er van overtuigd is dat helen niet mogelijk is, dan zal hij/zij daar ook niet met je naar toe werken. Sterker nog, in plaats daarvan probeert je therapeut jou ervan te overtuigen dat je ‘er maar mee moet leren leven’. Dat je ‘er altijd last van zult blijven houden’. Bij een dergelijke therapeut zul je alleen betere trucjes leren om te overleven. Dat kan nuttig zijn, maar je zult niet uit de overleving komen, niet tot volle bloei komen.

Een heilig geloof in hun therapie

Ongeveer 90% van alle therapeuten denkt dat hun methode beter werkt dan gemiddeld. Dat kan helemaal niet natuurlijk, want logisch gezien kan maximaal de helft van alle therapieën beter dan gemiddeld werken. Zeker 40% van deze therapeuten heeft het dus mis. Wanneer je therapeut overtuigd is van zijn of haar eigen gelijk ‘mijn methode is het beste’ raak jij als klant buiten beeld. Als jouw therapeut in deze valkuil zit en de therapie werkt niet voor jou, krijg jij in het ergste geval daarvan de schuld. Want de therapie werkt, dus moet er iets met jou mis zijn, is de theorie. Dat is niet waar, alle therapieën werken bij een percentage van de klanten en bij de rest gewoon niet.

Je therapeut is niet klaar met zijn of haar eigen proces

Seksueel misbruik kan ook een therapeut diep raken en dat is zeker niet verkeerd. Raken en geraakt worden, is waar het bij helen van seksueel misbruik over gaat. Een therapeut die er niet door aangedaan raakt is ook niet fijn. Maar als je therapeut nog te veel in zijn of haar eigen proces zit, dan kan hij of zij je niet goed helpen. Een therapeut moet zijn of haar eigen problemen bespreken met collega’s of bij intervisie, niet met jou als klant.

Wat moet je nou doen als je therapeut in een valkuil zit?

Wanneer je ziet dat je therapeut in een van deze valkuilen zit, is het eerste wat je kunt doen een gesprek aangaan over wat je ziet. Als je het probleem bespreekbaar maakt en je therapeut kan inzien en erkennen wat er gebeurt, dan heb je een goede te pakken. Waarschijnlijk kun je dan ook met elkaar verder. Maar wat doe je als je therapeut de fout niet ziet, het niet met je eens is, of zich niet in je verhaal herkent?

Je mag altijd vragen om een andere therapeut

Wanneer je één van de bovenstaande problemen signaleert, mag je altijd vragen om een doorverwijzing of zelf op zoek gaan naar een andere therapeut. Het zijn stuk voor stuk problemen die voortkomen uit onwetendheid of zelfs gebrek aan professionaliteit. Jij hebt recht op een therapeut die jou optimaal kan helpen. Een therapeut die in één van deze valkuilen zit en dat zelf niet ziet, ook niet als jij het benoemt, die wil je niet.

Laat je niet overtuigen: als het niet klopt voor jou, klopt het niet

Ik hoor wel eens van mensen die om een andere therapeut hebben gevraagd en dan te horen krijgen ‘Probeer het eerst nog een poosje’ of ‘Kijk het nog even aan’. Daarmee krijg je eigenlijk te horen dat ze je niet serieus nemen. Neem zelf je gevoelens wél serieus en laat je niet met een kluitje in het riet sturen. Jij bent de expert van je eigen leven en van je eigen trauma. Als jij voelt dat het niet klopt voor jou, dan klopt het niet.

Het is niet jouw schuld

Laat je niet aanleunen dat je zelf schuldig bent aan waarom de therapeutische relatie niet werkt. Je hoeft ook niet eens de therapeut af te vallen. Soms zit een therapeut bij de ene klant in zijn valkuil, terwijl hij/zij bij de ander prima werk verricht. Soms is de klik er gewoon niet. Hoe het ook is, het is niet jouw schuld als het niet werkt. Dat is een veelvoorkomende vorm van ‘victim blaming’ en daar hoef je absoluut niet in mee te gaan.

Je bent niet aan het shoppen!

Shoppen is een negatief geladen term waarmee iemand wordt aangeduid die van de ene therapeut naar de ander gaat, omdat hij of zij eigenlijk niet beter wil worden. Maar dat is niet wat je aan het doen bent toch? Jij bent de expert van je eigen trauma. Jij weet beter dan wie ook wat je nodig hebt om te helen. Je hebt recht op de beste therapeut en therapie. Als je een negatieve ervaring heb met je huidige therapeut, dan zoek je er één die beter bij je past. Als dat shoppen heet, dan ben ik shopaholic. Ik heb meer dan tien therapeuten gehad, allemaal anders, allemaal belangrijk op dat moment in mijn leven. Het is belachelijk om te denken dat één therapeut zo’n diversiteit aan problemen kan behappen.

Negatieve ervaringen met een therapeut van deze site?

Bij negatieve ervaringen met een therapeut van deze site, kun je op de klachtenprocedure lezen hoe wij daar mee om gaan.

Hulpverlening na seksueel misbruik. Wegwijzer in Traumaland

Een wegwijzer in Traumaland

hulpverlening na seksueel misbruik, cover boek Wegwijzer in Traumaland

Waar kun je informatie vinden over de hulp na seksueel misbruik? Allerlei bronnen spreken elkaar tegen, sommige lijken meer een reklamebord dan echte informatie. Hoe verwarrend is dat? Wie vertelt je wat er precies gebeurt bij de verschillende therapieën?

Hulpverlening na seksueel misbruik

In dit boek geef ik een toelichting bij acht verschillende therapievormen. Daarnaast vertellen therapeuten over hoe hun soort therapie werkt, waarvoor het goed werkt en wat hun ervaringen zijn met klanten die seksueel misbruik hebben meegemaakt. Niet alleen de therapeuten komen aan het woord. Van elke therapeut komt ook een klant aan het woord over hoe zij de therapie hebben ervaren. Als laatste licht ik er nog een thema uit en geef daar de achtergrondinformatie van.

Een wegwijzer in het woud van therapiesoorten

Ik heb voor acht heel verschillende therapievormen gekozen omdat ik ervan overtuigd ben dat een therapiesoort bij je moet passen om goed te werken. Ik heb de therapeuten gevraagd om te vertellen hoe zij werken, concreet en aan de hand van een voorbeeld. Het resultaat is een boekje dat een licht te laat schijnen op acht verschillende vormen van therapie. Zodat je, als je hulp zoekt, niet blind in het duister hoeft te tasten. Helen is immers al ingewikkeld genoeg.

Voor wie schrijf ik dit boek?

Eigenlijk zijn er twee groepen mensen die iets aan dit boek kunnen hebben: Hulpverleners en lotgenoten/overlevers. De eersten omdat ze in dit boek een naslagwerk hebben over de ins en outs van diverse therapievormen en hoe die werken bij klanten met een seksueel misbruik geschiedenis. Voor de lotgenoten/overlevers is het een inkijkje in diverse therapieën, hoe die werken en wat je kunt verwachten.

Niet compleet zonder ervaringsverhalen

Een boek over seksueel misbruik is niet compleet zonder ervaringsverhalen. Toch denk ik niet dat mensen zitten te wachten op ‘wat er allemaal precies is gebeurd tijdens het misbruik’. Dat is belangrijk om te vertellen, voor jezelf, voor je eigen proces. Bijvoorbeeld in lotgenotencontacten of in therapie. Wat veel interessanter is, in elk geval voor mensen die hulp zoeken of willen bieden: hoe gaat zo’n proces van heelwording in zijn werk. Welke stappen neem je daarin en welke therapieën gebruik je daarbij hebt. Ervaringsverhalen dus, maar vooral over de therapieën!

Voorlopige conclusies uit de interviews

Hieronder de voorlopige conclusies uit de interviews die ik met diverse hulpverleners heb gehad. De interviews met hun klanten moet ik nog doen, dus wellicht komen daar nog verrassingen uit. Maar dit is wat goede therapeuten moeten kunnen, volgens therapeuten:

  1. Echt zijn. Alleen dan is echt contact mogelijk en alleen als er echt contact is kan er heling plaatsvinden.
  2. Niet bang zijn voor hevige emoties: verdriet, boosheid, angst: alles wordt uitvergroot door seksueel misbruik.
  3. Als het er op aan komt, vindt heling plaats op het spirituele (zingevings-) niveau, dus daar moet je toe bereid zijn.

Verrast? Ik niet. Volgens mij gaat in de meeste gevallen het trauma van seksueel misbruik zo diep, dat alleen een diepgaand proces van innerlijke heelwording volstaat om werkelijk te helen. Is dat voor iedereen weggelegd? Ik denk dat iedereen het kán, maar ik denk ook dat niet iedereen er voor zal (kunnen) kiezen. Het is geen gemakkelijke weg.

Koop het boek hier