Kijk in de ogen van je kind!

Mijn verhaal voor ouders waarvan hun kind seksueel is misbruikt

Ik was acht jaar toen het seksueel misbruik bij mij begon en het duurde ruim zeven jaar. Er waren dagen en jaren dat het vaak gebeurde en jaren dat het minder vaak gebeurde. Het was er altijd. We leven dan eind jaren 60 begin 70. De begintijd van de welvaart. Ouders zijn druk bezig met de opbouw van de economie, maar ook in hun eigen huiselijke omgeving willen ze meer en beter. Verliezen ze daarom de werkelijkheid van het welzijn van hun kinderen uit het oog? Vele jaren later, met meer kennis en informatie uit de media, worden kinderen soms nog niet goed in hun ogen gekeken.

Wat ik destijds anders had willen zien

Misschien kan ik als seksueel misbruik slachtoffer een klein beetje bijdragen door te vertellen hoe ik het destijds anders had willen zien. Wat pijn heeft gedaan is dat mijn omgeving met de belangrijkste mensen, waarop ik als kind zou moeten kunnen bouwen en vertrouwen, mijn ouders, niet datgene konden doen of geven wat op dat moment heel belangrijk voor mij was.

De dader palmt mijn ouders in

Mijn dader is de buurman, een vrijgezel van rond de vijftig jaar, die om de hoek woont. Een vriend van de familie. Hij komt vaak even langs en wint het vertrouwen van mijn moeder. Hij is heel goed met het inpalmen van moeders. Hij is lid van een kerk, zingt in het koor, een goede prater, voortreffelijke gastheer en kent daardoor heel veel mensen en hun kinderen. Met mooie beloftes ga ik met hem mee. Leuke uitjes, lekkere dingen eten, mooie cadeautjes, kortom vele gezellige middagen. Op latere leeftijd mag ik zelfs s`avonds mee naar het theater.

Het seksueel misbruik tussen de gezellige dingen

Tussen al die leuke gezellige dingen door, worden er seksuele handelingen verricht. Het bekijken van mijn blote lijfje, het betasten, het dicht tegen zich aandrukken, het samen in bad gaan …. verschrikkelijke ervaringen voor mij. De eerste keer ben ik in shock. Ik weet niet goed wat er gebeurt en vraag me af: ‘heb ik het nou echt meegemaakt of heb ik het gedroomd?’ Eerst lijkt het onschuldig en ik denk als kind ‘wat raar dat ie aan mijn billen zit. Hij is ook aardig en komt bij ons thuis, dan zal het wel goed zijn’. De seksuele handelingen gaan verder en zijn niet meer zo onschuldig. En dan is het te laat. Het kleine meisje dat ik ben, heeft geen keus meer, ik kan niet meer terug. Opeens zeggen dat ik dit niet wil en te ver vind gaan is voor mij een stap te ver. De dader heeft al lang de macht over mij.

Kinderoplossingen

Een kind legt zich heel snel neer bij een situatie en als er geen oplossing komt, dan lost een kind het zelf op. Een kind gaat zich aanpassen en creëert een overlevingsmechanisme, want een andere oplossing is er niet. Ik besluit te zwijgen, want: ‘Als ik iets ga zeggen tegen pappa en mamma, dan geloven ze me niet, Oom Piet is hun vriend!’

Jarenlange overleving

Jarenlang pas ik mij aan en heb ik het overleefd. Nu is mijn overlevingsmechanisme mijn valkuil geworden en daar kom ik slecht van af. Nog steeds voel ik me bekeken, nog steeds ben ik bang voor intimiteit, nog steeds heb ik moeite met vertrouwen, nog steeds die angst….

De band met mijn ouders

Ik heb een oppervlakkige band met mijn ouders. Er is nooit een hoog knuffelgehalte geweest, nooit een goed gesprek, nooit deelden mijn ouders hun problemen. Ook ik werd moeder en ben daar bewust anders mee omgegaan. Het knuffelen met je baby, peuter, kleuter. Kijken hoe je baby reageert op je zachte handen op z’n bolletje, of je lieve stem. Op die manier leer je je kind kennen en ontstaat er een band. Probeer je als ouder eens kwetsbaar op te stellen, deel eenvoudige probleempjes met je jonge kind en bespreek ingewikkeldere zaken met oudere kinderen. Dat maakt het niveau gelijk.

Flink zijn en niet zeuren

In mijn jeugd moest ik sterk zijn, niet ziek zijn, geen pijntjes, geen emotie. Ik durfde niet te huilen waar anderen bij waren. Ik durfde niet te vertellen dat ik op school gepest werd. Bang voor de `niet zeuren mentaliteit`.

De band met mijn kinderen

Ik heb mijn kinderen meegegeven dat ze alles bespreken kunnen. Voor alles is een oplossing. Mijn zoon en dochter verschillen van elkaar zoals nagenoeg alle broers en zussen. Vroeger bij ons thuis was dat niet anders; mijn oudere zus verschilt ook in karakter met mij. Zij heeft altijd veel aandacht gevraagd en gekregen. Ik was stil en zelfstandig, dus “die zal wel geen aandacht nodig hebben”.

Eén op één aandacht is noodzakelijk!

Dat ik geen aandacht nodig had, is dus niet waar! Juist die kinderen die sterk de-kat-uit-de-boom kijken, hebben die één op één aandacht hard nodig. Het kan zijn dat ze langer moeten nadenken over iets wat gezegd wordt, dat ze een persoon niet mogen en er geen vertrouwensband kan ontstaan. Vraag rustig waarom er niet wordt deelgenomen aan het gesprek, vraag rustig of het begrepen wordt, of zeg dat je bereid bent even te praten, of om te praten als het kind zover is. Probeer zoveel mogelijk oogcontact te maken en die aandacht te vangen.

Zelfs als het kind wegloopt, blijf in de buurt

Het kind zal misschien kwaad worden, boos weglopen, maar denkt er wel over na. Er is toch een belangrijk deel aandacht geweest, het kind heeft even warmte kunnen voelen. Op die manier wordt er vertrouwen gecreëerd. De kans dat een kind zijn gevoelens van angst laat zien, is dan vele malen groter.

Pas op met woede naar de daders

Ik kan me nog heel goed herinneren dat mijn vader zich woest uitsprak over een dader van seksueel misbruik, wat destijds in het nieuws was. Mijn vader zei dat ie die vent zou vermoorden als er zoiets met zijn dochters zou gebeuren. Ik ben daar heel erg van geschrokken en heb met mezelf afgesproken dat ik het nooit, maar dan ook nooit, zou vertellen. “Veronderstel dat mijn vader oom Piet dood maakt, dan is dat mijn schuld” heb ik destijds tegen mezelf gezegd.
Het had veel beter geweest als er over gepraat werd. Dat ze het erg vonden, dat je ouders je altijd kunnen helpen en er geen veroordelingen zijn.

Eén keer is er naar gevraagd

Slechts één keer is me gevraagd of oom Piet rare dingen met me deed, nota bene door mijn oma en niet door mijn moeder. Uiteraard heb ik haar uitgelachen en gezegd “nee natuurlijk niet”. Die vraag had me vaker gesteld moeten worden en ook door mijn moeder. Op een bezorgde manier, met de uitleg erbij dat ze het niet erg zou vinden als ik het haar zou vertellen, dat ze van me houdt en gaat zorgen dat het gaat stoppen. Maar ja, dat is alleen mogelijk als je als ouder vermoedens hebt. Mijn moeder had destijds totaal geen vermoedens. Beetje naïef om je dochter mee te geven aan een vrijgezelle buurman. Helaas zijn er ook lotgenoten die misbruikt zijn door hun vader of opa, dus ja wie moet je nog vertrouwen.

Waarschuwen voor ‘kinderlokkers’ heeft geen zin

Toen ik op een leeftijd kwam dat ik alleen naar school mocht en alleen mocht buitenspelen, heeft mijn moeder wel gewaarschuwd voor `kinderlokkers` (die term was toen heel gewoon). Ze zei dat ik niet met vreemde mannen mee mocht gaan. Beetje weinig informatie denk ik nu. Mijn dader was geen vreemde man die kenden we heel goed.

Vreemde mannen zijn niet vreemd, vertel kinderen de waarheid

Vreemde mannen zijn niet meer vreemd als ze een lief praatje maken met een kind over bijvoorbeeld een klein hondje of poesje wat ze in hun auto hebben liggen. `Groomen` gaat heel snel. Vertel kinderen liever de waarheid: Dat er mannen zijn die heel aardig zijn en dat ze daarna heel graag aan je blote lijfje willen zitten. Het is veel beter om kinderen eenvoudig uit te leggen hoe belangrijk hun eigen blote lijfje is. Dat dat lijfje van hen zelf is en zij daar de baas over zijn. Niemand anders mag daar zomaar aanzitten. Bespreek dit soort dingen terwijl je hen helpt met zichzelf wassen bijvoorbeeld. Niks is zomaar vanzelfsprekend. Op latere leeftijd is het praten over seksualiteit dan ook wat makkelijker, kinderen hebben dan al de ervaring dat het geen raar onderwerp is.

Trots op mijn kinderen en op mijn rol als moeder

Als moeder van twee volwassen kinderen heb ik het goed gedaan. Ik heb mijn eigen angsten niet overgebracht op mijn kinderen. Ik heb ze niet krampachtig achterna gelopen. Ze zijn fantastisch groot geworden, mede dankzij hun vader. Kinderen opvoeden is geen eenvoudige taak, zeker niet als je kind seksueel is misbruikt. Bedenk dat de gedachtes van een kind veel in het hier en nu zijn. Met de juiste woorden en aandacht raakt de negatieve ervaring sneller op de achtergrond. Het helpt als je begrepen wordt door je vader en moeder en door instanties. Het helpt als je ouders voor je opkomen, zeker als er twijfel in het spel is, met name bij instanties, school of psychiatrie.

Het allerbelangrijkste is het gevoel van beschermd worden

In een warm veilig nestje met thee, koek en snoep is het heel goed vertoeven. Dat geeft het kind het vertrouwen dat het probleem wordt opgelost, dan kan het weer bij zijn of haar eigen gevoel komen en dat is waar het om gaat.