Wie gelooft je wanneer je door een vrouw wordt misbruikt?

Wie gelooft je wanneer je door een vrouw wordt misbruikt?

Uit de spreekkamer van Lucia Rademaker, WaterlandPraktijk Purmerend.

Lang geleden vertelde mijn cliënt Arend een jeugdherinnering aan het contact met zijn moeder:

‘Hoewel ik altijd erg mijn best deed om mijn kille moeder te behagen en te gehoorzamen, was er altijd wel een reden waarom zij meende mijn lijf hardvochtig te moeten afranselen. Zij was het ook die mij vastbond in mijn ledikant, omdat ik het niet kon laten met mijn hoofd te bonken. Daar werd ze héél geïrriteerd van. Maar samen met haar in het warme badwater kon mijn huid haar strelingen verwachten. Lieve woordjes, zachte kusjes, zachte handen, zachte zeep over mijn hele lichaam. Wanneer zij mij over haar borsten en onderlichaam liet glijden noemde zij mij ‘haar lieve badspons-mannetje’. Ze kuste mij ook veelvuldig op mijn piemeltje en zoog eraan. Als het klaar was droogde ze me af en kreeg ik een koetjesreepje. Ik voelde mij daarna dan altijd heel warm.’

 

Gevolgen op latere leeftijd

Toen we mogelijke gevolgen hiervan op het gebied van seksualiteit en relatievorming besproken, bleek dat zijn vrouw hem tijdens de seks regelmatig tegen zijn wil aan zijn penis door de kamer trok. Ze bagatelliseerde zijn pijn en lachte zijn bezwaren weg. Toen hij erover vertelde lachte Arend ook, alsof het een pikant seksueel wapenfeit was, maar keek er tegelijkertijd heel ongemakkelijk bij.

Zowel de ervaring met zijn moeder als met zijn vrouw herkende hij niet als seksueel misbruik. Hij bagatelliseerde het. Door vroegere hulpverleners was hem nooit naar zijn emoties daarover gevraagd. Ook niet naar de mogelijke gevolgen ervan voor zijn seksuele beleving en relatievorming.

Daders, slachtoffers én behandelaars bagatelliseren

Later in de behandeling was een ontmoeting met zijn moeder mogelijk. Haar reactie was in eerste instantie ontkennend, vervolgens bagatelliseerde ze het ook. Ze zei dat het onschuldig en best wel liefdevol was geweest. Op mijn vraag of haar zoon er nadelige effecten van zou kunnen hebben overgehouden reageerde ze met verbazing.

Als je dit leest, dan vraag je je wellicht af of er factoren zijn die maken dat zowel daders, slachtoffers als behandelaars het seksueel misbruik door vrouwen bagatelliseren. En die zijn er. Welke factoren dit zijn kun je lezen in mijn onderzoeki. Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat hulpverleners niet weten dat niet jongens maar volwassen mannen het vaakst door vrouwen worden misbruikt.

Taboe in het kwadraat

Door dit taboe wat op seksueel misbruik door vrouwelijke daders rust schiet de hulpverlening en behandeling aan zowel de slachtoffers als daders ernstig tekort. De beschikbare kennis over dit onderwerp wordt niet benut, genegeerd of zelfs vervormd.

Ontkennen en bagatelliseren is beschadigend

Slachtoffers lopen niet alleen een trauma op, maar als je als volwassen man het seksuele slachtoffer van een vrouw (het zg zwakkere geslacht) bent, brengt dit extra schaamte, vernedering en aantasting van de mannelijkheid met zich mee. Verder leidt ontkenning van de ervaringen van het slachtoffer (of dat nou door anderen of door jezelf ontkend wordt) in de meeste gevallen ook nog eens tot secundaire victimisatie, ook bij onthulling op latere leeftijd.

En wie gelooft je, wanneer niet je vader maar je moeder je seksueel misbruikt?

Op Helen van seksueel misbruik schreef Jessica hierover als lotgenoot een gastblog.

De betrokken partner

De betrokken partner

Wanneer een overlever van seksueel misbruik in therapie komt, is het goed om de partnercheck te doen. Heeft die persoon een partner? Heeft hij of zij een wens met betrekking tot die partner én gaat het wel goed in hun relatie? Wanneer er sprake is van een positief betrokken partner, is het dan verstandig om ook met de partner te spreken?

Praten met de betrokken partner

De overlever is in dit geval de primaire klant en zijn of haar wensen richting de partner zijn natuurlijk richtinggevend. Toch is er wat voor te zeggen om aan te dringen op een ontmoeting met de partner. Er zijn namelijk hele goede redenen aan te voeren om de partner te willen spreken.

Drie redenen om de betrokken partner te spreken

  1. De betrokken partner is deelgenoot van het probleem
  2. De betrokken partner heeft invloed op het al dan niet slagen van de therapie
  3. De betrokken partner kan een eigen hulpvraag hebben, die voortvloeit uit het betrokken zijn bij een getraumatiseerde geliefde

De betrokken partner is deelgenoot van het probleem

Het heeft me altijd verbaasd dat geen enkele therapeut me ooit heeft gevraagd om mijn partner mee te nemen naar therapie. Er speelde van alles in mijn relaties, we hadden het er vaak over, maar we keken uitsluitend naar mijn rol daarin. Het gebeurde zelfs andersom: in de relatietherapie, waar we als koppel naar toe gingen, werd er op onze individuele problemen ingestoken. Ik ‘moest’ naar haptonomie. Ik kreeg hierdoor de indruk dat ‘ons probleem’ in feite ‘mijn probleem’ was. Ik heb inmiddels heel duidelijk ervaren dat de koppels die het redden, juist degenen zijn die het verleden van seksueel misbruik als een gezamenlijk probleem definiëren.

De partner heeft invloed op het al dan niet slagen van de therapie

De partner kan een belangrijke factor zijn in het al dan niet slagen van de therapie. Therapie verandert mensen en alle verandering is moeilijk. In zijn aard is de mens geneigd om de status quo te behouden. Wanneer je in therapie werkt aan verandering, kan het niet anders dan dat de partner daarmee te maken krijgt. Zijn of haar lief wordt mondiger, geeft grenzen beter aan, verandert. Wanneer de partner daarvan op de hoogte is, aan meewerkt en zelf ook in beweging is, dan kan er van de partner een positieve invloed op de therapie uitgaan. Is de partner niet betrokken bij de verandering, dan is het risico dat er grotere problemen ontstaan in de relatie.

De betrokken partner kan een eigen hulpvraag hebben

Partners van mensen die seksueel misbruikt zijn, hebben een zware opgave. Ze hebben allereerst hun eigen reactie op het feit van het misbruik. Ze zijn boos, verdrietig of anderszins geraakt door de pijn van hun geliefde. Daarnaast hebben ze te maken met de overlevingsmechanismen van hun lief. Wisselende stemmingen, moeite met intimiteit, problemen rondom de seksualiteit, depressies, angsten: voor je het weet ben je als partner niet meer gelijkwaardig, maar meer een mantelzorger. Zie dat maar eens vol te houden. Of om te buigen… Daar kan een partner best wat hulp bij gebruiken.

Hoe kun je de betrokken partner het beste helpen?

Na de eerste en belangrijkste stap: De partner betrekken bij de hulpverlening, is het belangrijk dat je de partner ook daadwerkelijk iets te bieden hebt. Een stukje educatie over wat seksueel misbruik is, wat de lange termijn effecten zijn en wat wél en juist ook níet werkt in het contact. Mijn nieuwe boek is daarvoor een passende bron van informatie. De partner kan hierin zijn of haar eigen problemen herkennen en dat brengt ook erkenning en mogelijk het doorbreken van schaamte binnen bereik. Het kan helpend zijn voor de partner om zich te realiseren dat hij niet de enige is.

Het boek Partners in beeld

Wil jij meer weten over de rol van de partner in therapie? Over de hulpvraag die partners hebben en waar partners zoal tegenaan lopen in hun worsteling met het seksueel misbruikverleden van hun lief? Lees dan het boek “Partners in beeld’

Te koop via het boekwinkeltje

Wat is EFT en wat is EFT? Wat? Er zijn er twee?

Wat is EFT?

Nog maar 3 jaar geleden, toen mijn eerste boek ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij’ uitkwam, was EFT een nieuwe en veelbelovende techniek. EFT stond/staat voor Emotional Freedom Technique, een eenvoudig aan te leren techniek van klopjes op bepaalde acupunctuur-punten, waarmee je emoties vrij eenvoudig kunt reguleren.

Emotionele vrijheid

Tot dusver heel eenvoudig en goed te snappen. Emotionele Vrijheids Technieken dus. Over deze therapievorm, die je deels ook zelf thuis kunt uitvoeren schreef Thérése Bravenboer eerder al een blog: ‘Hoe gaat EFT om met herinneringen en herbelevingen?’

Wat is EFT twee?

In de partnerrelatie-therapie duikt sinds kort dezelfde afkorting op. Het verwarde me enigszins: klopjes en acupressuur in relaties? De link was voor mij niet heel logisch. Pas in gesprek met een nieuwe therapeute voor op de website begon het me te dagen. Het ging hier niet om Emotional Freedom Techniques maar om Emotionally Focused Therapy. Weer zo’n fraaie Amerikaanse naam.

Emotionally Focussed Therapy – relatietherapie

Het idee achter de Emotionally Focussed Therapie is dat mensen hun behoefte gaan uitspreken naar elkaar. Volgens de website kent deze therapie drie fases:

  • Bewustworden van de patronen in jullie relatie
  • Uitspreken van de angsten en behoeften binnen dat patroon
  • Uit het patroon stappen en elkaar hulp en ondersteuning vragen

EFT relatietherapie na seksueel misbruik?

De Emotionally Focussed relatietherapie is een nieuwe trend, overgewaaid vanuit Amerika. In de Amerikaanse situatie is het uitgebreid getest. In de Nederlandse situatie zijn er bij mijn weten nog geen uitgebreide tests uitgevoerd. Wel denk ik dat het idee past bij waar hulp aan stellen van wie één of beide partners misbruikt is, over zou moeten gaan.

Oude wijn in nieuwe zakken? Of echt iets nieuws?

Is EFT-relatietherapie nieuw? Ik denk eigenlijk dat het een toepassing is van een aantal bestaande dingen in een nieuwe combinatie. Bewustwording staat aan de basis van elke therapie. Zonder je bewust te zijn van wat er gebeurt, kun je niet aan de slag. Stap twee, het benoemen van angsten en behoeften lijkt sterk verwant aan de geweldloze communicatie. De derde stap, het ‘uit het patroon stappen’ en vragen om wat je nodig hebt, is ook redelijk voor de hand liggend. De vernieuwende waarde van de EFT-relatietherapie ligt dan ook vooral in de toepassing van al deze kennis op relaties.

EFT en EFT-relatietherapie

Hoe onhandig is het dat twee therapieën dezelfde naam hebben? In elk geval zorgt het voor verwarring over welke vorm van therapie. Er zijn meer therapieën die op deze manier verwarrend zijn. Zo is Cognitieve Gedrags Therapie (CGT) in Nederland iets heel anders dan de therapie van dezelfde naam in Amerika, waardoor deze therapie ten onrechte in Nederland het predicaat ‘evidence based’ draagt.

Bij welke EFT ben je? Laat het je uitleggen

Wanneer je bij een therapeut aanklopt die EFT geeft, kijk dan even goed over welke het gaat. Is het die therapie met klopjes waar je veel zelf kunt doen? Of is het juist die relatietherapie waarbij je uit je patronen moet stappen. Zodat wat er geboden wordt, klopt met je verwachtingen.