Wat is Regressietherapie?

Geplaatst op door
Beantwoorden

Wat is Regressietherapie?

Regressietherapie is één van de werkwijzen uit de hypnotherapie. Hypnotherapie gaat er van uit dat klachten en problemen hun oorzaak vinden in het onderbewustzijn. Het is aangeleerd gedrag met bijkomende automatische reacties, dingen die als het ware een reflex zijn geworden. Omdat de oorzaak in het onderbewuste ligt, is het lastig om de problemen met behulp van een ‘bewuste’ therapievorm aan te pakken.

Hypnotherapie werkt met het onderbewuste

De hypnotherapeut helpt jou je onderbewustzijn aan te spreken en dit op positieve wijze te beïnvloeden. Je ruimt obstakels op en krijgt nieuwe of betere inzichten in je gevoelens, ervaringen en mogelijkheden. Ook leer je op een andere manier te zoeken naar oplossingen.

Technieken binnen hypnotherapie

Binnen hypnotherapie kun je kiezen voor diverse technieken, waaronder hypnose & lichte trance, ontspanningsoefeningen en regressie. De manier waarop je problemen zich in het dagelijks leven presenteren, geeft vaak een goede aanwijzing over hoe en wat het beste als eerste behandeld kan worden. De therapeut zal altijd met je overleggen welke techniek jij wilt, dat hij of zij inzet.

Een voorbeeld van regressietherapie bij seksueel misbruik

S. komt bij mij met de klacht: ‘Ik durf geen contacten aan te gaan. Ik ben bang om afgewezen te worden.’ Ik stel voor dat we een regressiesessie gaan doen. Wat je doet bij regressietherapie is je onbewuste oude ervaringen naar het bewustzijn halen. Daarvoor gebruiken we een zogenaamde MEL-brug. De letters MEL staan voor Mentaal, Emotioneel, Lichamelijk.

Hoe werkt een MEL-brug?

Ik zeg tegen S.: ‘Concentreer je en stem je af op een gedachte die verband houdt met je probleem’ Vrij snel komt bij hem boven: ‘Ik hoor er niet bij’. (M)
Mijn tweede instructie is om contact te maken met een gevoel wat ermee verbonden is’: ‘Ik voel angst.’ (E)
De derde vraag gaat over zijn lichamelijke sensaties: ‘Ik voel me klein worden. Ik verkramp helemaal, ik ben verstijfd. Ik voel druk op mijn borst en mijn ademhaling gaat heel snel en ik zit de hele tijd met mijn vingers te frunniken.’ (L)

Wat wil je bereiken?

Deze combinatie roept de ervaring in zijn geheel (met gevoel, gedachten én lichaamsbewustzijn) op in zijn bewustzijn. Voordat we daarmee aan de slag gaan, verken ik met S. wat hij zou willen bereiken: ‘Dat ik met vertrouwen een gesprek aan kan gaan.’ 

Over de MEL-brug naar het verleden

De gevoelens, beelden en/ of lichamelijke gewaarwordingen die je op deze manier oproept zijn gekoppeld aan een oudere ervaring, die te maken heeft met het probleem dat je nu ervaart. Je gaat via de MEL-brug naar die oude ervaring. Dit noem je een ´herbeleving´.

Hoe ervaar je zo’n herbeleving?

De manier waarop je een oude ervaring herbeleeft, hangt af van hoe jij in elkaar zit. Sommige mensen zien beelden, anderen voelen meer emotie, sommige mensen horen of weten wat er gebeurt. Ook geluiden, geuren en lichamelijke sensaties zoals warmte, kou e.d. kunnen deel uitmaken van herbeleving. Hoe je dit beleeft maakt eigenlijk niet zoveel uit. Het gaat om wat er daarna gebeurt.

Uiten en verwerken

De regressietherapeut helpt je met het uiten en verwerken van de angst, het verdriet, de woede of pijn die bij je naar boven komt. Je komt er achter wat de de oorsprong is van je ideeën over jezelf of de wereld (zoals bijv. ‘Ik ben niet goed genoeg’ of ‘het is niet veilig om jezelf te zijn’). Als je dat eenmaal doorziet, kun je bewust kiezen om deze ideeën los te laten. Aan de hand van zijn MEL-gegevens roept S. de angstige gevoelens bij zichzelf op om er mee te werken. Daarna gaan we terug in de tijd.

Volledig bewustzijn bij regressietherapie

Tijdens het proces van herbeleven blijf je volledig bewust van wat er gebeurt en waarom. Zo krijg je inzicht in de ervaring uit het verleden en hoe deze verband houdt met je problemen in het heden. S. komt via de MEL-brug uit bij een incident in zijn jeugd. ‘Ik ben een jaar of 12 en ik word betast door een man. Het is een bekende van de familie. Ik durf er met niemand over te praten. Ik ben bang om ervoor veroordeeld te worden en ik schaam me heel erg, want ik vond het nog lekker ook.’

Ontkoppelen van ‘foutieve’ verbindingen

In gesprek hierover komt S. er achter dat hij door dit incident een foutieve (onwenselijke) koppeling heeft gemaakt tussen seks en de lichamelijke sensaties die door strelingen ontstaan. Dat zorgt voor veel problemen in zijn leven. Maar ook komt hij er achter dat de angst die hij had om over zijn ervaringen te praten iets van vroeger is. Hij heeft nu de keuze om zijn angst los te laten in nieuwe sociale contacten.

Resultaat van regressietherapie

Het slagen van de regressietherapie is afhankelijk van of je bereid bent je oude overlevingsmechanismen los te laten en te accepteren dat je geen slachtoffer bent van het leven. Dat je van al je ervaringen, hoe moeilijk ook, kunt leren en groeien in wijsheid en liefde voor jezelf en anderen.

Regressietherapeuten op deze site

Deze blog is geschreven door Hellen Chotkoe, een van de regressietherapeuten op deze site. Zoek je een regressietherapeut met ervaring met hulp na seksueel misbruik? Op deze site staan:

Wytske Jonas – Den Haag

Wat is ‘De Helende Reis’?

Geplaatst op door
Beantwoorden

Wat is ‘De Helende Reis’?

In de serie ‘Wat is …’ vandaag een verhaal over ‘De helende reis’, een therapeutisch concept van Brandon Bays.

De Helende Reis

De Helende Reis is een reis in je eigen binnenwereld waar onverwerkte gebeurtenissen uit het verleden de kans krijgen te worden afgerond. Tijdens de reis maak je contact met je eigen bron van wijsheid en pure liefde. Van daaruit bezie je je eigen leven/verleden heel anders. Het bijzondere aan De Helende Reis is dat het ook spiritueel helend is, omdat bij De Helende Reis ook het aspect van vergeving aandacht krijgt.

Na De Helende Reis kun je anders naar jezelf en ook naar je omgeving kijken

De klacht waarmee K. binnenkomt is dat ze intens moe is en toch niet goed slaapt. Inslapen gaat nog redelijk goed, maar het doorslapen is een ramp. Ze kan daardoor niet goed meer functioneren, dat slechte slapen is er langzaam ingeslopen. Bij de intake vertelt ze, van de hak op de tak, over van alles waar ze tegenaan loopt in haar werk en over haar jeugd. Dat ze veel is gepest, ze voelde en voelt zich eenzaam en onbegrepen.

Na een tijdje komt het hoge woord eruit: Seksueel misbruik

Tijdens de sessies groeit het vertrouwen en later vertelt ze over haar seksueel misbruik verleden, wat ze steeds geheim heeft gehouden. Ze schaamt zich dat haar broers vieze dingen met haar deden, al toen ze nog heel klein was. Haar ouders wisten ervan en lieten het gebeuren. Dat ze dit geheim eindelijk delen kan, geeft al veel ontspanning, rust en ruimte.

Dat vergeef ik ze nooit!

Tijdens de  3e sessie roept K. recht uit haar hart: ‘en dat vergeef ik ze nooit!’ Haar gezicht is verbeten, haar vuisten gebald, alle spieren in haar lijf staan strak, schouders hoog, adem oppervlakkig en onregelmatig, woeste blik en onbetraande ogen.
Ik vraag haar dit gevoel van nu te ankeren (ankeren is een techniek om dingen te onthouden). ‘Dit gevoel komt nu op door alleen maar terug te denken aan toen. Ken je dit gevoel? Overkomt het je vaker?’

Wat ik K. vertel over vergeving

Vergeving betekent niet dat we over ons heen laten lopen. Het gaat om lief-dadigheid in de beste zin van het woord. Als we vergeven, onthouden we dat de persoon in kwestie niet op zijn (of haar) best was toen deze ons kwetste. We onthouden dat deze persoon meer is dan zijn of haar fouten. Hij/zij is menselijk, hij/zij heeft een fout gemaakt, hij/zij wordt ook wel eens door iemand gekwetst.

Vergeving vindt uiteindelijk in jezelf plaats. We vergeven om onszelf te genezen. Het gedrag van iemand anders, is het gedrag van iemand anders. We hoeven het gedrág niet te vergeven, alleen de persoon.

Ingehouden woede, zielepijn

Zoveel ingehouden woede, zoveel zielepijn, fysieke pijn. Zelfdestructief gif noem ik het. ‘Daar heb je last van, lijkt me…. wil je daar vanaf?’ en ‘Stel je voor: als dat kan veranderen. Wat verandert er dan mee? Voel eens, hoe zou dat zijn?’
K. wil er maar wat graag van af, maar kan niet geloven dat ze er ooit vanaf zal komen!

Ik stel voor om De Helende Reis in te zetten

Ze staat er wel voor open om met mij De Helende Reis te gaan doen. Nou ja, te proberen, zegt ze. Als huiswerk krijgt ze de opdracht het boek van Brandon Bays eerst te lezen. Dat geeft een heel goede voorbereiding. Het boek is wel dik, maar het leest heel makkelijk en meestal is het met een paar dagen wel uit.

Geen goed en geen fout

Nogal zenuwachtig komt K voor de sessie met De Helende Reis. Ik leg uit: ‘Er is geen goed, geen fout.’ Ze vertelt dat ze het heel moeilijk vindt om zich open te stellen, omdat ze niet weet wat er komt. Haar uitdaging is om de controle over haar gevoelens los te laten. Wanneer dat eenmaal lukt, gaat het goed.

De Helende Reis sessie

K. ligt in mijn comfortabele tuinstoel, achterover gekiept, voeten omhoog, met een lekker zachte deken over haar heen. Kussentje onder het hoofd. Haar ogen dicht en gespannen voor wat komen gaat. Het duurt wel even voordat K’s ‘gedachten-controle’ zich over kon geven aan het proces en de gevoelens uit het onderbewuste van het lijf omhoog komen. Dat is logisch. K. wordt er ongeduldig van en boos op zichzelf en ze benoemt dat gelukkig ook. Dat is precies het laatste stukje weerstand. Nu komt de ene associatie na de andere op. Er komt veel meer dan ze kan vertellen en dat is helemaal oké. Als therapeut kan en hoef ik inhoudelijk ook niet alles te weten. Ik bewaak het proces. Na een tijdje wordt het rustiger, tot K bij haar bron aankomt. In die rust, in die diepe stilte van het ZELF…het is zo heerlijk om daar te zijn. Deze gevoelservaring is zo helend.

Dit gevoel is van jou!

Ik zeg: ‘Dit gevoel is van jou. Je neemt het overal mee naartoe, waar je ook bent, je kunt er altijd over beschikken. Je hoeft alleen maar aan dit moment terug te denken en je voelt het weer!’

Het kampvuurproces van De Helende Reis

Daarna is het tijd voor het kampvuurproces. Tijdens dit proces nodigt K in gedachten de mensen uit met wie ze nog wat uit te praten heeft. Ik ervaar elk kampvuurproces als een wonder. Het werkt als een heuse familieopstelling en werkt ook als zodanig door. Precies de juiste zaken worden gezegd en gevraagd. K. benoemt (eindelijk) haar gevoelens. Er komt zelfreflectie, helderheid en begrip voor de gebeurtenissen, in de context van het geheel in de ruimte.

De afronding van De Helende Reis

Na het kampvuurproces komt de afronding van de reis. Hier gaat het om de toekomstintegratie en ik raad K. met klem aan die ook daadwerkelijk op te schrijven.
Deze Helende Reis duurt bij elkaar 3 uur. Het moment dat K. haar ogen weer opent is heel bijzonder. Enerzijds voelt K zich uitgeput en vermoeid en tegelijkertijd is er ruimte, inspiratie en voelt ze zich verkwikt!
Ik geniet van het wonder waar ik getuige van mag zijn.

Na afloop van De Helende Reis

Het is belangrijk dat je na afloop van De Helende Reis lekker de tijd voor jezelf hebt en je je niet meteen in de drukte van alledag stort. Na deze sessie heeft K. 12 uur aan een stuk geslapen. De sessie was op een vrijdagavond en dat gaf haar alle ruimte om bij te komen. K. is veranderd. Zij heeft een zachtheid die overal aan te zien en merken is. Ze is zoveel zachter en milder in haar woorden, vooral naar zichzelf toe. En ze kan eindelijk hele nachten doorslapen.

Wat is Dramatherapie?

Geplaatst op door
2

Wat is Dramatherapie?

Het Griekse woord ‘drama’ betekent handelen. Het accent binnen dramatherapie ligt dan ook op be-handelen: doen, ervaren! Dramatherapie maakt gebruik van verschillende theaterwerkvormen en expressietechnieken zoals bijvoorbeeld rollenspellen, maskers, improvisatiespel, theaterteksten, regisseren, gedichten en decors. Je gaat op een speelse manier met je problemen aan de slag en het helpt je om er op een andere manier tegenaan te leren kijken.

Uitspelen en nieuw gedrag oefenen

Dramatherapie maakt het mogelijk om je eigen, subjectieve realiteit te laten zien. Je kunt door dingen uit te spelen met een zekere afstand kijken naar je eigen kwesties. Het uitspelen van details uit de seksueel misbruik ervaring kan je soms al opluchten. Je creëert een verhaal en je kunt experimenteren met ander gedrag dan je gewend bent. Tijdens het spel doet men een nieuwe ervaring op, die je dan weer mee kunt nemen naar de ‘echte’ situatie.

Hoe werkt dramatherapie bij seksueel misbruik

Seksueel misbruik is een complex trauma. Niet alleen de gebeurtenis zelf, maar ook de effecten ervan verdienen aandacht. Door situaties uit te spelen kom je tot inzichten en kun je nieuwe dingen in de veiligheid van de therapeutische setting uitproberen. Hoe zou het zijn het als je een keer nee zou zeggen? Hoe voelt het als je je boosheid de ruimte geeft? Door een boze trol te spelen kun je dat ervaren.

Mijn ervaringen met drama

Ik ben opgeleid als sociaal pedagogisch hulpverlener met als specialismen: dans en beweging en drama. Bij drama lijkt alsof je ‘net doet alsof’. Maar je kunt jezelf niet verstoppen in de rollen die je speelt. Wie je bent wordt er juist in zichtbaar, zeker als de opdracht heel beperkend is. Ik herinner me een scene die ik moest spelen waarin maar één woord gezegd mocht worden: ‘Sorry’. Dat woord kan dan ineens zo veel verschillende betekenissen krijgen…
Door te spelen vergroot je dingen uit. Je haalt kleine dingen uit hun context waardoor ze grappig, dramatisch of juist heel subtiel neergezet kunnen worden. Of je neemt grote thema’s en blaast alles uit proportie. Door dat te doen verandert de emotionele lading van wat jouw thema is en kun je er soms ineens om lachen (of huilen).

Belangrijke thema’s waaraan gewerkt wordt binnen dramatherapie zijn:

  • Veilig zijn in je eigen lichaam, meer veiligheid ervaren om vrijer te kunnen leven
  • Terug gaan naar de basis: welke overtuigingen heb je over jezelf meegenomen uit je onveilige jeugd en hoe kun je hierin veranderen
  • Grenzen leren voelen, leren aangeven en soms ook grenzen van anderen leren accepteren
  • Zelfvertrouwen opbouwen, aandacht hebben voor jouw leuke positieve dingen
  • Emoties leren kennen herkennen en uiten. Hierbij komt vaak verdriet, maar zeker ook boosheid en angst aan de orde

Doen in aanvulling op praten

Een belangrijk kenmerk van seksueel misbruik is de fysieke ervaring ervan. Praten is belangrijk om jezelf te gaan begrijpen, maar begrijpen is nog niet hetzelfde als helen. Om de bevriezing te ontdooien en helen moet je iets anders inzetten. Dramatherapie kan daarom een goede aanvulling zijn op gesprekstherapie of toegepast als een combinatie van beiden.

 

5 tips hoe je jouw kind kunt helpen seksueel misbruik verwerken

Geplaatst op door
Beantwoorden

5 tips hoe je jouw kind kunt helpen seksueel misbruik verwerken

Vorige week schreef ik de 5B’s, tips over hoe je het beste kunt reageren als je kind naar je toe komt en je vertelt dat het seksueel misbruikt is. Er is heel positief gereageerd op deze blog en onwijs veel mensen hebben het gelezen. Dat doet me goed, want de eerste reactie van een ouder (of andere vertrouwde volwassene) op een kind dat vertelt dat het seksueel misbruikt is, kan heel veel verschil maken.

Mijn eigen ervaring

Ik heb als kind nooit gepraat over wat er gebeurde. Ik had altijd het idee dat mijn familie er van af wist, of op zijn minst vermoedens had dat er ‘iets’ speelde. Daarom heb ik mijn moeder pas vertelt over het seksueel misbruik toen ik al lang en breed volwassen was, ik was 29 jaar en al een maand of wat in therapie. Haar eerste reactie heb ik nog helder op mijn netvlies. Eerst was er opluchting. Ik had haar de stuipen op het lijf gejaagd door de manier waarop ik haar gevraagd had om te komen. Ik had gezegd: ‘Ik wil graag dat je komt, ik moet je wat vertellen en dat kan niet door de telefoon’. Dus zij had het idee gehad dat ik een ernstige ziekte had of iets dergelijks. Haar tweede reactie was ‘de vuile kl……k’. Een woord dat ik van haar nooit eerder gehoord had. Die reactie maakte veel goed en ben ik nooit vergeten.

Na de eerste reactie, hoe verder?

Hoe je verder moet na zo’n nare boodschap ligt heel erg aan je persoonlijke situatie. Er zijn allerlei dingen die daar van invloed op zijn.

  • Wie de dader is (en of je dat al weet)
  • Of de dader binnen je gezin woont
  • Hoe ver het seksueel misbruik is gegaan
  • Hoe jouw eigen jeugd is geweest
  • Of je het kan dragen

Tip 1. De eerste opvang

Als er drastische maatregelen genomen moeten worden om je kind te beschermen, dan is dat de eerste taak. Vaak komt die taak voor rekening van politie of justitie. Hoe dan ook is jouw taak om het kind op te vangen. Om dat goed te kunnen doen is het ook van belang dat je jezelf opvangt, of laat opvangen. Stap over eventuele schaamte heen en praat met mensen in jouw omgeving die jou kennen en die jou kunnen ondersteunen. Je hoeft het niet alleen te doen. Vang je kind op, luister naar het kind en stel het gerust: ‘Je hebt er goed aan gedaan dat je het verteld hebt’ en ‘Het is niet jouw schuld’.

Tip 2. Maak een lijst met wie op de hoogte gesteld moeten worden

Maak een lijst van mensen die op de hoogte gebracht moeten worden. Maak daarin een eerste schifting:

  • Eventuele (ex-)partners
  • Andere kinderen in het gezin
  • School
  • Familie en vrienden
  • Huisarts
  • Politie

Het kan heel belastend zijn voor jou als ouder als je dit verhaal meerdere keren moet vertellen. Vaak is het handiger om iemand die er wat verder van af staat te vragen om de lijst te bellen en het verhaal te doen.

Tip 3: Keuzes maken rondom aangifte

Aangifte doen wordt wel gezien als een burgerplicht. Hoe belangrijk het ook is dat dit soort criminaliteit voor de rechter gebracht wordt, jouw eerste verantwoordelijkheid is het welzijn van je kind. Besluit, liefst samen met je kind, of je aangifte wilt doen. Als je besluit om aangifte te doen, weet dan dat de kans op een veroordeling groter wordt als er fysiek bewijs is. De keuze om aangifte te doen betekent:

  • Fysiek sporenonderzoek
  • Ondervragingen op het politiebureau
  • Een verzoek van de politie om zo min mogelijk over het gebeurde met je kind te praten (ivm. de bruikbaarheid van de kindverklaringen)
  • Onderzoek in een speciale verhoorstudio bij de zedenpolitie

Vergis je niet in hoe belastend een dergelijk onderzoek kan zijn. Voor een volwassene is inwendig onderzoek al geen pretje, maar voor een kind dat seksueel misbruikt is, komt daar nog een extra lading bij. Het onderzoek kan triggeren en het is van groot belang dat je kind daar goed op voorbereid is. Als je kind weet wat er gaat gebeuren en enige mate van invloed kan hebben op hoe het gedaan wordt, kan een kind veel hebben.

Als je besluit geen aangifte te doen

Ook als je besluit om geen aangifte te doen, is het verstandig om wel melding te doen. Een misbruiker maakt meestal meerdere slachtoffers, waardoor meldingen voor kinderen die slachtoffer zijn geworden tot steunbewijs kunnen dienen. Ook kan de politie onafhankelijk van jouw aangifte een onderzoek instellen, bijvoorbeeld als er meerdere meldingen over eenzelfde dader komen.

Tip 4. Gespecialiseerde hulpverlening

Het zoeken van goede, gespecialiseerde hulpverlening na seksueel misbruik is geen gemakkelijke zaak. Het zou mooi zijn als elke psycholoog kennis had van de korte en lange termijn gevolgen van seksueel misbruik, maar zoals de situatie nu is zit seksueel misbruik niet eens in de opleiding van psychologen. Op het gebied van deskundigheidsbevordering valt nog wel één en ander te verbeteren. Daarom organiseer ik ook een verdiepingstraining voor professionals die zich hierin willen verdiepen.

Het huidige aanbod aan therapeuten

Mensen die zich in seksueel misbruik verdiept hebben, verzamel ik op deze website. Voor het huidige aanbod kun je kijken op ‘zoek een therapeut’. Ben jij therapeut en heb je iets te bieden aan hulp rondom het thema seksueel misbruik? Voor de voorwaarden voor vermelding, zie de info voor therapeuten pagina)

Tip 5: Denk niet: traumatherapie en anders niet

In deze tijd van kortdurende trajecten en diagnose behandel combinaties is het verleidelijk om te denken dat je na seksueel misbruik gewoon ‘even’ cognitieve traumatherapie doet en dat een kind dan op zijn of haar eigen veerkracht weer verder kan. Traumatherapie heeft zijn plek in de hulpverlening, maar er is meer nodig voor een kind om zich weer lekker te gaan voelen. De impact van seksueel misbruik openbaart zich ook niet altijd onmiddellijk. Een kind kan ogenschijnlijk weer helemaal in orde zijn, sociaal wenselijk gedrag vertonen en een aantal jaren later gedragsproblemen gaan vertonen. Vaak wordt de link terug naar het seksueel misbruik dan niet meer gelegd. Dat is jammer, want dat inzicht geeft ook richting aan de mogelijkheden voor adequate behandeling. In plaats van het herkennen van gedrag als een uitvloeisel uit seksueel misbruik wordt er vaak ADHD, Angststoornis, Sociale angst, Borderline of Depressie geconstateerd en wordt er niet langer gekeken naar de bron van waaruit deze verstoringen zijn ontstaan.

Elke ervaring van onvoorwaardelijke liefde is therapeutisch

De belangrijkste boodschap die je jouw kind kunt geven, is dat je onvoorwaardelijk van hem of haar houdt. Hoe kan een kind dat beschadigd is, die liefde ervaren?

  • Dat kan door een arm om je kind heen slaan als het moet huilen.
  • Dat kan door, als het kind boos doet, duidelijk te zeggen dat je van het kind houdt, ook als het boos op je is.
  • Dat kan door begrip te tonen, als het kind het moeilijk heeft.
  • Dat kan door te durven zeggen ‘Ik weet ook niet hoe het nu verder moet, maar we gaan samen knokken’.

Waar een kind, misbruikt of niet, behoefte aan heeft is échte aandacht. Dat iemand naar het kind luistert, zonder direct oplossingen te bieden, maar luistert en hoort wat hij of zij zegt.

Meer tips voor als je kind seksueel misbruikt is

Natuurlijk zijn deze tips maar een klein deel van alle mogelijkheden die je hebt om je kind bij te staan in het verwerken van seksueel misbruik. Het belangrijkste is om je te realiseren dat jij je kind het beste kent. Ben je er nog maar nét achter gekomen? Kijk dan ook eens op ‘De 5 B’s’ voor de belangrijkste dingen in die eerste fase.

Wat is Somatic Experiencing?

Geplaatst op door
13

Wat is Somatic Experiencing?

Somatic Experiencing betekent letterlijk lichamelijke ervaring. Dat is de kern van de manier van werken, die specifiek bedoeld is als traumaverwerking. Dr. Peter Levine ontwikkelde deze methodiek en schreef hierover in zijn heldere boek ‘De tijger ontwaakt’.

De fysieke ervaring staat voorop

In het werken met Somatic Experiencing gaat het vooral om de fysieke ervaring. Veel fysieke aandoeningen komen voort uit traumatische ervaringen die onbegrepen en soms zelfs genegeerd worden, terwijl ze wel grote gevolgen hebben, geestelijk zowel als lichamelijk. De gevolgen van trauma worden vaak pas veel later merkbaar, waardoor het soms lastig is om de link te leggen.

Wanneer vechten of vluchten niet werkt

Als je seksueel misbruikt wordt, is dat doorgaans een overweldigende ervaring. Je natuurlijke reactie is vechten of vluchten, maar als kind heb je die keuze niet. Je zit hopeloos in de situatie gevangen. Het gevolg is dat je alleen nog maar kunt bevriezen, ook fysiek gezien. En dat zorgt nou juist voor allerlei geestelijke en lichamelijke klachten.

Wat doe je bij Somatic Experiencing?

Somatic Experiencing is er op gericht het lichaam te helpen de bevroren spanning weer stukje bij beetje los te laten. Dat doe je bijvoorbeeld door de beweging die er niet kon zijn, alsnog af te maken. Je wilde bijvoorbeeld vechten en in de Somatic Experiencing doe je dat dan alsnog: de bewegen van vechten maken. Wat er dan gebeurt is een soort ontlading, waardoor je weer rust in lichaam en geest gaat terugvinden.

Moet je alle trauma’s herbeleven?

Veel soorten therapie (cognitieve traumatherapie, EMDR, imaginaire exposure, psychotherapie) zijn erop gericht om vaak over de heftige gebeurtenis praten. De theorie is dat er dan een catharsis plaatsvindt. Dit is niet hoe Somatic Experiencing werkt. De focus ligt bij Somatic Experiencing juist op de lichamelijke sensaties in het hier en nu. Die sensaties zijn de taal van je lichaam. Door je bewust te worden van waar spanning in je lichaam zit en door deze, samen met de therapeut, gedoseerd los te laten, verdwijnen je klachten geleidelijk.

Waarbij werkt Somatic Experiencing?

Somatic Experiencing werkt daar waar de effecten van nare gebeurtenissen in het lichaam of het zenuwstelsel vastzitten. De traumatische ervaringen worden gedoseerd losgelaten, om te voorkomen dat je uit balans en overspoeld raakt. Hoewel het seksueel misbruik wel ‘aangeraakt’ wordt, er kunnen dus herinneringen naar boven komen, hoef je het niet telkens te vertellen en beleven. De methode werkt zonder het bewust ophalen van herinneringen, heel direct op de (somatische) klachten in het heden.

 

Gezien worden, gehoord worden (Symposium workshop deel 2)

Geplaatst op door
5

Gezien worden, gehoord worden (workshop symposium deel II)…

Onderstaande tekst is van Monique Amber. Ik heb deze, voor de leesbaarheid (en duiding), van kopjes voorzien. Samen met haar psychologe Margreet Krottje gaf zij tweemaal een workshop aan hulpverleners waarin zij deze tekst voordroeg. Deel één vind je hier. Monique houdt zelf een blog bij over haar ervaringen. Die vind je hier.

Het verhaal van Monique Amber: Gezien worden, gehoord worden

Ik wil graag hier de tekst plaatsen dat ik heb voorgelezen tijdens het symposium. Het is helaas een klein beetje aangepast, door bepaalde details weg te laten en ik heb zelf daarvoor in de plaats een regel toegevoegd over mijn gevoel. Er is mij gevraagd dit te doen, omdat wat eenmaal op internet staat, blijft daar ook voor altijd.

Privacy van anderen respecteren

Niet iedereen gaat respectvol met andere mensen om. Ik kan dit heel goed begrijpen en daarom kom ik mijn ouders grotendeels tegemoet. Ons contact is nu namelijk goed en ook ouders zijn helaas niet perfect. Mijn ouders hebben fouten gemaakt en hebben mij hiervoor erkenning gegeven.

In oude pijn geraakt

Deze aanpassingen hebben mij wel iets gekost. Het niet volledig open mogen schrijven over mijn ervaringen thuis, raakt mij in een diepe wond. Namelijk in het moeten zwijgen. En dat terwijl ik net een beetje begin open te gaan en mijn stem begin te krijgen. Ik heb gisteren in therapie een lange huilbui gehad, waarbij mijn lichaam trilde, schokte, knarsentande en klappertande. Mijn rug en nek doen daardoor nu nog zeer. En het huilen is nog steeds niet over. Een grote schoonmaak dus…

Mijn tekst van tijdens het Symposium: Wat wel werkt!

Ik ben seksueel misbruikt door mijn opa vanaf ongeveer mijn vierde t/m mijn veertiende jaar. Ik was vaak als eerste wakker en dan was ik in bed aan het spelen met Tuffy, mijn knuffelbeertje. Als ik mijn opa hoorde lopen in de gang, werd ik heel bang. Ik hield dan mijn laken en deken heel stevig vast, aan de bovenkant met mijn handen en aan de zijkant met mijn voeten. Als hij mijn kamer op kwam begon hij altijd te praten over al wakker zijn enzo. Hoe stevig ik het ook vasthield, hij trok mijn laken en deken zo los en sloeg ze open. Hij deed mijn nachthemd omhoog en mijn onderbroek omlaag. Hij kwam daar met zijn hand en zijn mond.

Dissociatie

Ik was dan al weg. Ik was dan bij het geluid van mijn oma, die de tafel dekte. Als hij klaar was zei hij altijd dat ik opa’s lieve meisje was en dat ik het niet aan oma mocht vertellen. Het gebeurde overal waar hij maar alleen kon zijn met mij en ik kreeg er altijd stiekem geld voor. Toen ik ouder werd en me van boven begon te ontwikkelen, pakte hij me vaak plotseling achterlangs van boven vast. Of hij versperde me de weg en zoende me op mijn mond. Toen het misbruik stopte gaf hij me drie nieuwe vijf gulden muntstukken en zei dat hij niet wist dat ik het erg vond.

Therapie bij Margreet Krottje

Ik heb nu net iets langer dan een jaar therapie bij Margreet Krottje en dit werkt absoluut. Anders zou ik niet op het symposium zijn en voorlezen voor een groep mensen.
Het eerste dat ik leerde, is dat je na misbruik de deur naar je gevoel sluit. Dat is om te kunnen overleven. Deze deur moet weer open om te kunnen leren leven. ‘Ga maar ademen en dan voelen wat je voelt’ zei Margreet. Want ook ademen is lastig. Mijn adem zit altijd heel hoog. En door diep te ademen, kom je in contact met je buik en dus met je gevoel.

Verdriet, pijn, schaamte, angst en (af en toe) boosheid

Eerst kwam er heel veel verdriet en pijn. Al gauw werd ook de schaamte en de angst zichtbaar. Boos is er af en toe en dan is er nog de verwarring. Want, mijn hoofd heeft van alles verzonnen om te kunnen overleven. Zoals zwart-wit denken. Als iets of goed, of fout is, is er houvast. Als iets grijs is, dan wordt het al gauw eng.

De angst breidt zich uit

Angst is bij mij iets dat zich enorm heeft kunnen uitbreiden. Ik was als kind al heel jong bang, door wat mijn opa deed. Eenmaal weer thuis wist ik door het dissociëren niks meer van het misbruik. Maar, er was wel angst. Voor school en voor sporten bijvoorbeeld. En voor het naturisme van mijn ouders vanaf mijn zevende. We gingen opeens naar een naturistenstrand en naturistenvereniging. En daar moest ik me dan uitkleden en helemaal naakt zijn tussen allemaal naakte mensen. Ik wist niet waar ik kijken moest, zo eng vond ik het. En ik wilde zelf ook niet gezien worden. Mijn thuissituatie was vanaf mijn tiende ook niet stabiel meer, omdat mijn ouders openlijk aan partnerruil gingen doen en vanaf mijn dertiende gingen ze met deze mensen in een vrijstaand huis in de polder wonen, met een grote tuin.

Onveiligheid in de thuissituatie

Door het naturisme schaamde ik me kapot als ik vrienden mee naar huis nam. De partnerruil maakte dat ik dingen zag die voor mij heel naar, angstig en verwarrend waren. Mijn slaapkamer lag tussen hun slaapkamers in. Ik heb dingen gehoord die ik niet wilde horen en die mij erg angstig maakten. Dan hield ik mijn oren dicht en probeerde ik zo in slaap te vallen. Ik verlangde zo naar een normale thuissituatie. Ik voelde me heel erg eenzaam en in de steek gelaten en later ook heel erg boos.

(Op verzoek van en uit loyaliteit voor mijn ouders heb ik de details (die ik op het symposium wel heb voorgelezen) over dit alles verder weggelaten.)

Er komen steeds meer angsten bij

Alle scholen en sociale contacten waren moeilijk en dat bracht ook angst met zich mee. Mijn moeder ontdekte dat mijn opa mij misbruikt had toen ik veertien was en bagatelliseerde het. Daar schrok ik zo van, dat ik dichtklapte en me terugtrok in mezelf. Ik voelde me in de steek gelaten. Van mijn opa moest ik zwijgen. En om te kunnen overleven ging ik helemaal zwijgen. Dus ook in het dagelijks leven. Ik zei en vroeg niks vanuit mezelf. Dat kon ik ook niet, want angst haalde de woorden weg. Door de gehele dag te dissociëren hield ik het vol.

Schaamte, ik voel me vies en slecht

Als puber kreeg ik moeite met mijn lichaam. Dat is schaamte. Ik voelde me vies en slecht. Ik voelde me dom en lelijk en een buitenaards wezen. Dat maakte me erg onzeker en ik kreeg een enorm minderwaardigheidsgevoel. Al die gevoelens van angst, schaamte en een diepe pijn, maakten dat ik me de hele dag verdrietig voelde. Nergens kreeg ik liefdevolle, veilige aandacht. Nergens kreeg ik begrip. Door meerdere mensen werd ik in de steek gelaten. Ik voelde me heel erg eenzaam en altijd alleen onder anderen.

Alles heel diep wegstoppen

Dit alles stopte ik weg. Dat weet ik nu pas, nu ik dat geleerd heb in therapie bij Margreet. Toen begreep ik niet wat er aan de hand was, wat er allemaal in mij gebeurde. Ik wist alleen maar dat ik het niet voelen wilde, dat het niet te dragen was. Ik verdoofde het door te eten. Ladingen chips en drop. En vanaf mijn vijftiende ontdekte ik de alcohol en daarna het blowen. Vanaf mijn achtiende dronk ik iedere avond om te verdoven. In de loop der jaren had ik hiervoor steeds meer drank nodig. Dit heb ik zo ongeveer 13 jaren gedaan. En het emotie-eten ging ook door. En zo ontwikkelde ik mijn obesitas.

Nieuwe angsten en mijn wereld wordt kleiner

Tijdens de zwangerschap, bij de bevalling en na de geboorte van mijn zoon kreeg ik weer met nieuwe angsten te maken. Ik weet niet of ik toen een soort depressie had. Ik weet wel dat het niet goed ging. Volgens mij ben ik toen begonnen met vermijden. Ik deed niks meer en ging nergens in mijn eentje heen. Ik leefde binnenshuis en keek veel tv. Ik kwam alleen buiten als het moest. Bijvoorbeeld om mijn zoon te brengen en halen van school. Op het schoolplein ervaarde ik dezelfde angst als toen ik zelf op school zat. Ik kon niet mee doen met de conversaties. Mijn hoofd was leeg en ik keerde naar binnen. Nog meer redenen om te vermijden, zodra dit mogelijk was. En zo heb ik jaren gevochten om te overleven.

Had ik toen geen therapie? Natuurlijk wel.

Dit is nu mijn zevende therapie. De eerste twee keren was toen ik 15 of 16 was. Mijn lerares Nederlands had dit voor mij geregeld bij de Riagg (dit heet nu Parnassia Bavogroep, zoiets). De eerste twee keren bracht ze mij en ging ze mee naar binnen. De therapeuten en zij spraken en ik zweeg. De derde afspraak moest ik alleen. Dat was voor mij zó eng, dat ik niet ben gegaan. En zo eindigde beide therapieën zeer snel en was ik weer alleen. De derde therapie was bij een maatschappelijk werker van Stichting Pro Juventute. Hij hielp een vriendin van mij heel goed en zo ben ik bij hem terecht gekomen.

Zwijgen

Op algemene vragen gaf ik kort antwoord, verder heb ik het gehele therapiejaar gezwegen. Ook zijn dappere poging om het contact tussen mijn ouders en mij te herstellen mislukte. We stopten de therapie en wederom was ik weer alleen. Februari 1992 kreeg mijn opa longkanker. Ik was toen 17 jaar. Ik durfde niet bij hem op ziekenbezoek. Niemand begreep dat. Een week voor zijn sterven ben ik bij hem geweest. Hij lag thuis op bed. Ik moest alleen de slaapkamer in om afscheid te nemen. Ik was zo verschrikkelijk bang. Ik moest hem beloven dat ik dat schooljaar niet zou blijven zitten.
Zo bizar, want alle keren dat ik al was blijven zitten, was eigenlijk zijn schuld. Een week later, 18 mei 1992, was hij dood.
Ondertussen ging het thuis slecht. Ik ging wel over dat jaar. Ik ging bij een vriendin in Rotterdam wonen. Op school stortte ik regelmatig in. Dan begon ik zomaar te huilen in de klas. Op een dag was ik zo ontroostbaar. Twee leraressen probeerden mij te helpen. Maar, ik huilde alleen maar. De leerlingenbegeleider regelde toen therapie voor mij bij de Riagg. Februari 1993 kon ik daar terecht. Ik moest er alleen heen en dat was zó eng. Gelukkig had ik om een vrouw gevraagd. Wel, zij sprak en ik zweeg en dissocieerde.

Schrijven

Toen gaf ze mij een schrift. Thuis mocht ik daar in schrijven en de volgende week moest ik dit dan meenemen. Zij las dan wat ik geschreven had en dan ging ze het daar over hebben. Het duurde heel lang eer ik een beetje begon te praten. Ik sprak kleine beetjes over school, vrienden en mijn ouders, maar nooit over mijn opa. Ik heb ongeveer 7 schriften volgeschreven. Ik had zeven jaren individuele therapie. Het hielp me door mijn schooltijd en studie heen en door de situatie bij mijn ouders thuis. Ik leerde om oogcontact te maken. Ik leerde dat verdoven met alcohol zelfdestructief was, maar dat kon me niks schelen. Op een gegeven moment kregen mijn ouders een eigen therapeute die hun zou helpen om contact te krijgen met mij. Ik woonde toen weer thuis. Ze gingen daar een aantal keren heen.
En toen ze klaar waren, zei hun therapeute dat ze nu op mij moesten wachten totdat ik naar hun toe zou komen. Dat was niet goed, want ik was daar veel te angstig en boos voor. Ik wachtte juist op mijn ouders, dat ze me eindelijk begrip, aandacht, veiligheid en liefde zouden geven. Er veranderde niets en dit vergrootte mijn woede en de afstand.

Verbroken belofte

Op een gegeven moment begon mijn therapeute over EMDR. Ik vond het goed. Op datzelfde moment begonnen ze een nieuwe groepstherapie voor meisjes die dissocieerden. Mijn therapeute ging dat samen met een mannelijke therapeut leiden. Het was de bedoeling dat ik in die groep kwam en daarnaast zou ik dan nog individueel EMDR krijgen. Ik ging daarmee akkoord. De groepstherapie begon en ik kreeg geen EMDR. Ik durfde er niks over te zeggen. Na twee jaren, toen ik voor de zoveelste keer aangaf dat ik iedere ochtend opstond met een zwaar gevoel, noemde een groepsgenote mij een zeikerd. Mijn therapeuten zeiden dat ik een kussentje van mijn verleden op schoot vasthield en dat ik dat nu maar eens moest wegleggen. Toen gaf ik aan dat ik nooit de beloofde EMDR had gehad. Zij ontkenden dat beloofd te hebben. Ik zou wel gedissocieerd hebben. Maar, ze hadden dit echt wel gezegd en dit was heel gemeen van ze. Ik kon ze niet vertrouwen. Ik kreeg een oefening mee naar huis. Ik moest iedere dag 5 goede en slechte gevoelens met gedachten opschrijven. En zo moest ik mijn misbruikverleden verwerken. En toen eindigde de groepstherapie. Ik deed net alsof het goed ging met me, opdat zij met een goed gevoel mijn dossier konden sluiten. En ik was weer alleen.

Alternatieve therapie: eindelijk een beetje begrip

Na een half jaar ongeveer begon mijn vijfde therapie. Dit was alternatief. Ik kwam bij een vrouw met een praktijk aan huis voor regressie-, reïncarnatie- en gestalttherapie. Bij haar vond ik voor het eerst in mijn leven begrip. Net zoals bij iedere therapie, vroeg ook zij steeds hoe ik me voelde. En net zoals altijd, gaf ik als antwoord dat ik het niet wist. Dan moest ik van haar gaan voelen waar in mijn lichaam ik iets voelde. Dat was dan altijd in mijn borst. Op het moment dat ik dit dan aangaf, kwam er een woord in mijn hoofd. Vaak was dit pijn. Als ik dit dan zei, kwamen de tranen. Ik heb dus heel veel gehuild bij haar en dat was goed. Dat hielp. Ik kon niet praten over mijn opa, maar wel een beetje gaan voelen. Ze liet me ook heel veel tekenen. Aan het einde van mijn therapie kickte ik op eigen kracht af van de alcohol. Dat de therapie klaar was merkten we, omdat ik overal zelf antwoord op kon geven.

Beter, maar nog steeds in de overleving

Daarna leek het een poos goed te gaan. Maar, eigenlijk was ik nog steeds aan het overleven en al gauw merkte ik dat ik het niet redde in mijn eentje. Mijn grootste probleem was intimiteit. Dat ging steeds mis. Aan het begin van mijn huwelijk had ik seks alsof ik een robot was. Ik deed het omdat het moest en onderging het tot het klaar was. En ’s avonds was het makkelijk, want dan was ik compleet verdoofd en ongeremd door de alcohol.

Sjamanistische therapie

Maar, ik dronk natuurlijk niet meer en toen kwam de angst en de schaamte. Ik voelde me vies en slecht. Ik durfde zelf niks te doen. Ik nam geen initiatief en wachtte dus altijd af.
Ik vond weer een alternatieve therapie bij een sjamanistisch geschoolde vrouw. Bij haar heb ik geleerd dat ademen belangrijk is. Ik heb leren herkennen wanneer ik dissocieerde en ontdekte dat ademen en oogcontact maken hielp om terug te komen.

Wat niet werkt!

Een uur zwijgen en alleen maar aangekeken worden werkt niet. Ik was zo bang. De therapeuten van de Riagg hadden mij gerust moeten stellen. Dat ze begrepen dat ik heel bang was. Dat ze me gingen helpen met praten. En dat we eerst maar eens over makkelijkere dingen gingen praten. Dan was ik niet weggebleven de derde keer. Zeggen dat je het verleden nu maar eens los moet laten werkt niet. Ik had nog nooit over het misbruik kunnen praten, hoe kon ik het dan verwerkt hebben? Fouten maken en daarover liegen werkt niet, want dat beschadigt het vertrouwen.

Schrijftherapie helpt

Schrijven, zoals toen in een schrift en zoals nu per mail, dat werkt wel. En zelf heb ik dit jaar ontdekt dat het helpt om dat wat ik schrijf in therapie voor te lezen. En in mijn therapie nu krijg ik de ruimte om aan te geven wat ik wil doen. Dus lees ik voor en bespreken we de gevoelens en dergelijke die daarbij vrij komen. Zo kan ik eindelijk over mijn misbruikverleden vertellen en leer ik mijn stem te gebruiken. Het is heel belangrijk om zelf te mogen bepalen wat ik wil doen in therapie. Ik weet alleen niet te verwoorden waarom. Ik krijg heel veel uitleg en dat helpt om alles te kunnen begrijpen, hoe het werkt en waarom. Het is fijn om daarbij echte voorbeelden te krijgen. Dat is een bepaalde vorm van begrip en vertrouwen denk ik.

Ademen helpt. Oogcontact helpt.

Ademen helpt om gevoel dat vast komt te zitten in mijn lichaam, weer te laten stromen. Het helpt samen met oogcontact om uit de dissociatie te komen. En vooral het oogcontact is daarbij heel belangrijk. Wederom weet ik niet uit te leggen waarom.

Weg met de professionele afstand

En dan is er nog de professionele afstand. Het is zo akelig eenzaam als je tijdens de therapie huilt en je hulpverlener blijft geheel zakelijk tegenover je zitten. Getroost worden werkt helend en daar is een manier voor die ik niet verwoord krijg, maar het werkt. Als je hulpverlener ook menselijk is, geeft dit heel veel vertrouwen. En dat is nodig om jezelf te laten zien en alles te kunnen delen. Het maakt het veilig.

M. A.

Monique Amber

Het gedicht van Monique Amber: Van overleven naar leven…

Geplaatst op door
Beantwoorden

Van overleven naar leven…

Mijn wereld staat stil
Zó moe van mijn hele leven overleven
Van het jarenlang vechten, het verdringen van de pijn,
het verdragen van de angst.
Een soort van leven
dat ik niet meer kan
Een overleven, in eenzaamheid,
dat ik niet meer wil.

Uitleg, begrip, erkenning wordt liefdevol gegeven
In alle vertrouwen open ik mijn gevoel
Zó bang, zóveel schaamte, een rivier van verdriet
Alles in de war, soms al een beetje boos, die eeuwige pijn
Moeilijk en zwaar,
zoals bij iedere geboorte van iets nieuws
Ik leer, ik leer ademen, ik leer voelen
en straks mag ik eindelijk leven.

M.A

Monique Amber

Grote stappen op het Symposium ‘Wat wél werkt!’

Geplaatst op door
2

Een zevenmijls stap (workshop symposium deel I)…

Monique Amber gaf samen met haar psychologe Margreet Krottje een workshop op het symposium ‘Wat wél werkt! Hulpverlening na seksueel misbruik’. Het werd een indrukwekkende dag voor zowel de deelnemers aan de workshop als voor Monique. Hieronder vind je deel 1 van haar verhaal over haar ervaringen.

Monique AmberMijn psychologe, Margreet Krottje van Praktijk Tebéyo, had mij gevraagd of ik samen met haar de workshop wilde geven op het Symposium ‘Wat wel werkt! Hulpverlening na seksueel misbruik’, op zaterdag 1 november j.l. Natuurlijk wilde ik dat. Ik wil namelijk mijn stem terug. Ik wil taboe doorbreken. Ik wil mijn verhaal vertellen. Ik wil helen.

Speciaal om te doen!

Voor mij voelde het ook heel speciaal om dit samen met mijn psycholoog te mogen doen. Ze vroeg mij of ik het dan niet eng zou vinden. Natuurlijk wel. Verschrikkelijk eng zelfs. Maar, mijn angst mag mijn leven niet meer bepalen! En met mijn psychologe erbij is het heel veilig om zoiets te doen.

Bedenken hoe ik het wil

Ik ging thuis bedenken wat ik dan wilde. Dat had ik vrij snel duidelijk. Ik wilde voorlezen. Want, dat is voor mij nu de manier om te kunnen praten. Dus ben ik gaan schrijven. We spraken af dat ik bij de workshop ging voorlezen en Margreet zou daar dan op inspelen met vragen en met uitleg. Zo zouden de mensen dan een beeld krijgen van hoe de therapie bij Tebéyo werkt.

Niet oefenen, springen in het diepe

We zouden verder niks oefenen, zodat de mensen ook een zuiver beeld zouden krijgen. We wisten van te voren dan ook niet of het voorlezen zou gaan lukken. Of ik langzaam zou lezen, of op tempo. Of er angst zou komen, tranen en of ik zou gaan dissociëren.

De vrijdagavond ervoor sloeg de spanning toe:

‘Als je me nu vraagt hoe het gaat, zwijg ik. Want, dan kom je te dichtbij…
Alarm in mijn hoofd, een zware druk op mijn borst, buik strak gespannen, misselijk in mijn keel, tranen in mijn ogen! Oftewel, het is begonnen, de spanning voor het symposium morgen. Hopelijk val ik gauw in slaap, want de wekker gaat om 5.57 uur…’

Wakker liggen

Dit had ik op mijn facebook geschreven voordat ik ging slapen. Ik kan beter zeggen, voordat ik wakker ging liggen. Ik heb namelijk uiteindelijk maar een kleine twee uur geslapen. Dat ik mijn verhaal ging voorlezen, en daarmee mezelf ging laten zien, was namelijk nogal een stap voor mij. Een voor mij dierbaar persoon zou zeggen: Een stap met mijn zevenmijlslaarzen aan.

De grote dag vangt aan…

Zaterdagochtend (1 november 2014) om 10.00 uur moesten we er zijn, in Zutphen. Vanuit het Westen van het land betekent dit net iets meer dan twee uren rijden met de auto.
Ik kreeg nog een mailtje van mijn psychologe: “Red je het nog?   🙂 “
Ik antwoordde: “Amper geslapen as usual. Voel van alles overal. Verder afleiding van harde muziek nu in de auto… Tot straks”

Een lezing op het symposium

Het symposium werd in een school gehouden. Voordat het begon, liet Margreet mij het lokaal even zien waar wij de workshop zouden geven. Van te voren weten hoe de ruimte er uitziet geeft namelijk wat rust en veiligheid. De dag begon met een interessante lezing van Sietske Dijkstra. Een wijze vrouw die veel kan vertellen over seksueel misbruik en al jaren goed werk doet op dit gebied.

En toen was het tijd voor de eerste ronde workshops.

Met mijn hart in mijn keel volgde ik Margreet naar ons lokaal. Ik ging op mijn stoel zitten, links van Margreet. Tegenover ons twee rijen stoelen met ongeveer dertien personen. En links achterin op een tafeltje, zodat ze iets hoger zat en goed te zien was voor mij, een dierbaar persoon. Zij kwam erbij zitten, zodat ik een fijn en veilig gezicht had in het publiek, waar ik even rust kon vinden met mijn ogen.
Margreet ging onze workshop inleiden. En ik? Ik klampte me met mijn ogen aan haar vast. Dat is wat ik doe als ik bang ben. Om dan niet helemaal in dissociatie te verdwijnen, maak ik oogcontact. Margreet kwam naast mij zitten en ik begon met het voorlezen van mijn verhaal. Het eerste stuk was moeilijk, omdat dit over mijn opa ging. Ik kon redelijk lezen, maar het ging wel traag. Margreet vroeg hoe het met de mensen ging en checkte of ze dit aankonden en legde meteen iets uit over hoe geduld belangrijk is in dit werk.

Voorlezen zonder gevoel

Het meeste las ik voor zonder gevoel. De mensen merkten dan ook verschil, omdat ik dan duidelijker en meer op tempo ging lezen. Margreet legde hierover uit dat het dan goed lijkt te gaan, maar dat dit maar schijn is, omdat ik dan niet echt meer in contact ben met mijzelf. Steeds als ik een stuk gelezen had, nam Margreet de papieren even uit mijn handen, zodat deze weer even tot rust konden komen. Door angst verkrampen mijn handen namelijk.

Veilige ogen

Margreet checkte dan hoe het met mij ging. Als ik dissocieerde, moest ik even om me heen kijken, naar de mensen voor ons. Ik kon dan heel even oogcontact maken en achterin was daar dan het veilige gezicht. Zij maakte gebaren van steun en bemoediging en dat was fijn en troostend. Verder klampten mijn ogen zich dan gauw weer vast aan Margreet. Er was te veel angst om naar de mensen te kunnen blijven kijken.
Ondertussen vertelde Margreet over haar werkwijze a.d.h.v. mijn verhaal en wat de mensen aan mij konden zien. Margreet kreeg daarin van mij de ruimte om alles te mogen vertellen. Zoals waarom mijn handen verkrampt in elkaar vastzitten bij angst. Toen ze daar tijdens therapie een keer naar vroeg, kon ik uiteindelijk zeggen:”Dekens vast”. Zo voelt dat namelijk. Vroeger bij mijn opa hield ik de dekens vast. Nu doe ik dat als het ware nog steeds. Als ik mijn handen los zou houden, voelt dat heel open. En dat voelt heel onveilig en misselijkmakend.

Fysiek contact voor veiligheid en troost

Tijdens het lezen legde Margreet haar hand op mijn rug. Dat gaf veiligheid. Toen ik alles had voorgelezen, was er voor de mensen ruimte om vragen te stellen. Het lukte mij ook om antwoord te geven. Ik sloot de workshop af met mijn gedicht ‘Van overleven naar leven’.
Ik kreeg van iedereen heel veel complimenten. Dat vond ik heel bijzonder. Ik wist me er alleen geen raad mee. Ik voel me dan altijd heel klein worden, alsof ik het bijna niet geloven kan. Ik was heel moe en ik moest huilen. Gelukkig was er troost en mocht ik even wegkruipen in veilige armen.

Na de pauze nog een keer!

En toen was het pauze. Er was voor iedereen een goed verzorgde lunch. Maar, niet voor mij. Want, voor mij was deze workshop eigenlijk gewoon een pittige therapiesessie geweest. Mijn keel zat dicht. Gelukkig had iemand die mij kent aangeraden om witte boterhammen met pasta mee te nemen. Dat is zoet en is redelijk makkelijk weg te kauwen en door te slikken. We konden gelukkig heerlijk buiten zitten in de verwarmende zon. Ik was echt verschrikkelijk moe en meer aan het dissociëren dan aanwezig. Na de pauze was er de theatervoorstelling van de Powerwijven. Dit was echt heel goed. Zoals zij zich durven te laten zien, vind ik bewonderenswaardig. Er was voor mij ook veel herkenning. En confronterend was het moment dat er 16 stappen werden geteld naar het bed van de dader. De zaal werd toen ook stiller dan stil.

En toen was het tijd voor de tweede ronde workshops.

Daar waar ik er de eerste ronde nog redelijk bij kon blijven, lukte dat nu niet meer. Ik was veel aan het dissociëren. Maar, ook dat was goed om te laten zien. Ik moest maar kijken hoe ver ik zou komen met lezen. En als het niet meer lukte, zou Margreet het overnemen. Maar ja, dat is niet gebeurd. Want er is altijd nog datgene in mij dat het zelf wilt doen. Ik heb dan ook alles zelf voorgelezen. Op een gegeven moment gingen mijn handen en arm enorm zeer doen door de verkramping.
Ik kon alle vragen aan het einde zelf beantwoorden. Alleen was het steeds lastig. Want dan gaf ik antwoord en daarbij moet ik dan heel erg zoeken naar woorden. En dan was ik ondertussen de vraag al weer vergeten, waardoor ik niet wist of ik genoeg antwoord had gegeven.

Raken en geraakt worden

Één persoon heeft mij heel diep geraakt, omdat zij zelf heel erg werd geraakt door mijn verhaal. Ze zag aan mij waar ze zelf doorheen was gegaan. Ze huilde en daar was ik diep van onder de indruk.
De mensen hebben heel goed begrepen wat wij wilden overbrengen.

  • Dat het belangrijk is dat je als hulpverlener menselijk bent.
  • Dat je er gewoon moet zijn, zonder professionele afstand.
  • Dat je geen etiketjes uit de DSM IV moet gaan plakken, maar dat je de cliënt moet zien. Je ziet geen ptss, je ziet iemands angst, pijn en verdriet.
  • Dat uitleg geven belangrijk is en dat je troost biedt binnen de grenzen van de cliënt.
  • Dat je als hulpverlener een voorbeeld bent voor je cliënt, waarin je laat zien hoe het leven werkt.

Later kreeg ik per mail twee reacties die ik hier graag wil delen:

‘Nogmaals heel hartelijk dank voor jouw openheid in kwetsbaarheid, wat getuigt van een enorme kracht.’

‘De angst, dissociatie, verkrampte handen. Ik was geraakt door de reactie van Margreet. De veiligheid die ze je probeerde te bieden, de rust en vooral het geduld.’

Het symposium werd afgesloten met een boekpresentatie en daarna de mogelijkheid om nog iets te drinken met elkaar. En toen was het voorbij.

Ik was volledig gesloopt na twee therapiesessies op één dag. En verder door alle andere indrukken van deze dag. Ik verging van de pijn in mijn rug en nek. Dat komt door de verkramping van angst.

Het was een zeer geslaagd symposium! Ik ben dankbaar dat ik de kans heb gekregen om mezelf te mogen laten zien, om mijn stem te hebben mogen laten horen en daarmee weer een beetje meer terug te mogen krijgen.

Binnenkort deel ik hier nog de tekst die ik tijdens de workshops heb voorgelezen. Mijn gedichtje komt ook nog.

En wat betreft het thema van dit symposium:
De Tebéyo methode van Margreet Krottje werkt!*

M.A

Monique Amber

*Tebéyo betekent: Ik zie je.

Wat te doen bij negatieve ervaringen met een therapeut?

Geplaatst op door
3

Het gebeurt: negatieve ervaringen met therapeutengescheurde grond, foto bij negatieve ervaringen therapie www.fotografieagnes.nl

Een negatieve ervaring met een hulpverlener of therapeut is nooit eenvoudig. Een therapeut ziet je op je meest kwetsbare moment. Het moment dat je hulp nodig hebt. Dat betekent dat de integriteit van een therapeut erg belangrijk is. Als je therapeut een grens overschrijdt kan hij of zij (terecht) aangeklaagd worden. Seksueel contact tussen een therapeut en cliënt is tijdens de therapie verboden en strafbaar. Maar ook na de therapie is het schadelijk en de meeste beroepsverenigingen hanteren hier een verbod op met een richtlijn van een half jaar tot twee jaar na het afsluiten van de therapie.

Gebeurt er echt iets ontoelaatbaars?

Wanneer er sprake is van seksueel contact tijdens de therapie-periode dan is de therapeut strafbaar en kun je aangifte doen. Vind het seksueel contact pas na afloop van de therapie plaats dan kun je geen aangifte doen bij de politie. Je kunt het wel melden bij de beroepsvereniging. Wanneer je een formele klacht bij hen neerlegt kan dat betekenen dat hij of zij geroyeerd wordt.

Wat als het meer een kwestie van incompetentie is?

Naast integriteit heeft een therapeut ook nodig dat hij of zij een goede inschatting kan maken van zijn eigen kunnen en niet kunnen. Therapeuten lijden nogal eens aan zelfoverschatting en dat is voor jou als klant niet handig. Mensen begeleiden is een vak apart. Hieronder zal ik een paar valkuilen benoemen waar een therapeut in kan lopen. Daarna kijk ik naar hoe je kunt handelen als jouw therapeut in zo’n valkuil zit.

De therapeut lost jouw problemen op

Tot op zekere hoogte proberen alle therapieklanten om het probleem aan de therapeut te geven. Als jouw therapeut je probleem wel voor op wil lossen is het mis. In plaats van empowered te worden, raak je dan je eigen kracht juist kwijt. Je komt niet bij een therapeut om iets te laten repareren, het is geen garage. In therapie leer je, als het goed is, om je problemen zelf aan te pakken. Je kunt in een veilige setting oefenen met de dingen die jij moeilijk vindt. Als de therapeut jouw probleem oplost, wordt je in feite beroofd van een leermogelijkheid.

Seksueel misbruikte mensen zijn zielig

Doordat seksueel misbruik zo raakt en zo ingrijpend is in een mensenleven, is het voor sommigen verleidelijk om mensen die seksueel misbruikt zijn ‘zielig’ te gaan vinden. Heel eerlijk: bij tijden doen we dat ook zelf, ik net zo goed. Zelfmedelijden is af en toe best lekker om je in te wentelen, maar het is zeker geen levensstijl die de moeite waard is. Als een therapeut je zielig gaat vinden, hoeft hij of zij je niet meer serieus te nemen. Dat is een manier om afstand te houden en dan gaat de therapie niet werken, want juist in het contact ontstaat de heling.

Met seksueel misbruik heb je levenslang

Als je therapeut er van overtuigd is dat helen niet mogelijk is, dan zal hij/zij daar ook niet met je naar toe werken. Sterker nog, in plaats daarvan probeert je therapeut jou ervan te overtuigen dat je ‘er maar mee moet leren leven’. Dat je ‘er altijd last van zult blijven houden’. Bij een dergelijke therapeut zul je alleen betere trucjes leren om te overleven. Dat kan nuttig zijn, maar je zult niet uit de overleving komen, niet tot volle bloei komen.

Een heilig geloof in hun therapie

Ongeveer 90% van alle therapeuten denkt dat hun methode beter werkt dan gemiddeld. Dat kan helemaal niet natuurlijk, want logisch gezien kan maximaal de helft van alle therapieën beter dan gemiddeld werken. Zeker 40% van deze therapeuten heeft het dus mis. Wanneer je therapeut overtuigd is van zijn of haar eigen gelijk ‘mijn methode is het beste’ raak jij als klant buiten beeld. Als jouw therapeut in deze valkuil zit en de therapie werkt niet voor jou, krijg jij in het ergste geval daarvan de schuld. Want de therapie werkt, dus moet er iets met jou mis zijn, is de theorie. Dat is niet waar, alle therapieën werken bij een percentage van de klanten en bij de rest gewoon niet.

Je therapeut is niet klaar met zijn of haar eigen proces

Seksueel misbruik kan ook een therapeut diep raken en dat is zeker niet verkeerd. Raken en geraakt worden, is waar het bij helen van seksueel misbruik over gaat. Een therapeut die er niet door aangedaan raakt is ook niet fijn. Maar als je therapeut nog te veel in zijn of haar eigen proces zit, dan kan hij of zij je niet goed helpen. Een therapeut moet zijn of haar eigen problemen bespreken met collega’s of bij intervisie, niet met jou als klant.

Wat moet je nou doen als je therapeut in een valkuil zit?

Wanneer je ziet dat je therapeut in een van deze valkuilen zit, is het eerste wat je kunt doen een gesprek aangaan over wat je ziet. Als je het probleem bespreekbaar maakt en je therapeut kan inzien en erkennen wat er gebeurt, dan heb je een goede te pakken. Waarschijnlijk kun je dan ook met elkaar verder. Maar wat doe je als je therapeut de fout niet ziet, het niet met je eens is, of zich niet in je verhaal herkent?

Je mag altijd vragen om een andere therapeut

Wanneer je één van de bovenstaande problemen signaleert, mag je altijd vragen om een doorverwijzing of zelf op zoek gaan naar een andere therapeut. Het zijn stuk voor stuk problemen die voortkomen uit onwetendheid of zelfs gebrek aan professionaliteit. Jij hebt recht op een therapeut die jou optimaal kan helpen. Een therapeut die in één van deze valkuilen zit en dat zelf niet ziet, ook niet als jij het benoemt, die wil je niet.

Laat je niet overtuigen: als het niet klopt voor jou, klopt het niet

Ik hoor wel eens van mensen die om een andere therapeut hebben gevraagd en dan te horen krijgen ‘Probeer het eerst nog een poosje’ of ‘Kijk het nog even aan’. Daarmee krijg je eigenlijk te horen dat ze je niet serieus nemen. Neem zelf je gevoelens wél serieus en laat je niet met een kluitje in het riet sturen. Jij bent de expert van je eigen leven en van je eigen trauma. Als jij voelt dat het niet klopt voor jou, dan klopt het niet.

Het is niet jouw schuld

Laat je niet aanleunen dat je zelf schuldig bent aan waarom de therapeutische relatie niet werkt. Je hoeft ook niet eens de therapeut af te vallen. Soms zit een therapeut bij de ene klant in zijn valkuil, terwijl hij/zij bij de ander prima werk verricht. Soms is de klik er gewoon niet. Hoe het ook is, het is niet jouw schuld als het niet werkt. Dat is een veelvoorkomende vorm van ‘victim blaming’ en daar hoef je absoluut niet in mee te gaan.

Je bent niet aan het shoppen!

Shoppen is een negatief geladen term waarmee iemand wordt aangeduid die van de ene therapeut naar de ander gaat, omdat hij of zij eigenlijk niet beter wil worden. Maar dat is niet wat je aan het doen bent toch? Jij bent de expert van je eigen trauma. Jij weet beter dan wie ook wat je nodig hebt om te helen. Je hebt recht op de beste therapeut en therapie. Als je een negatieve ervaring heb met je huidige therapeut, dan zoek je er één die beter bij je past. Als dat shoppen heet, dan ben ik shopaholic. Ik heb meer dan tien therapeuten gehad, allemaal anders, allemaal belangrijk op dat moment in mijn leven. Het is belachelijk om te denken dat één therapeut zo’n diversiteit aan problemen kan behappen.

Negatieve ervaringen met een therapeut van deze site?

Bij negatieve ervaringen met een therapeut van deze site, kun je op de klachtenprocedure lezen hoe wij daar mee om gaan.

Hulpverlening na seksueel misbruik. Wegwijzer in Traumaland

Geplaatst op door
Beantwoorden

Een wegwijzer in Traumaland

hulpverlening na seksueel misbruik, cover boek Wegwijzer in Traumaland

Waar kun je informatie vinden over de hulp na seksueel misbruik? Allerlei bronnen spreken elkaar tegen, sommige lijken meer een reklamebord dan echte informatie. Hoe verwarrend is dat? Wie vertelt je wat er precies gebeurt bij de verschillende therapieën?

Hulpverlening na seksueel misbruik

In dit boek geef ik een toelichting bij acht verschillende therapievormen. Daarnaast vertellen therapeuten over hoe hun soort therapie werkt, waarvoor het goed werkt en wat hun ervaringen zijn met klanten die seksueel misbruik hebben meegemaakt. Niet alleen de therapeuten komen aan het woord. Van elke therapeut komt ook een klant aan het woord over hoe zij de therapie hebben ervaren. Als laatste licht ik er nog een thema uit en geef daar de achtergrondinformatie van.

Een wegwijzer in het woud van therapiesoorten

Ik heb voor acht heel verschillende therapievormen gekozen omdat ik ervan overtuigd ben dat een therapiesoort bij je moet passen om goed te werken. Ik heb de therapeuten gevraagd om te vertellen hoe zij werken, concreet en aan de hand van een voorbeeld. Het resultaat is een boekje dat een licht te laat schijnen op acht verschillende vormen van therapie. Zodat je, als je hulp zoekt, niet blind in het duister hoeft te tasten. Helen is immers al ingewikkeld genoeg.

Voor wie schrijf ik dit boek?

Eigenlijk zijn er twee groepen mensen die iets aan dit boek kunnen hebben: Hulpverleners en lotgenoten/overlevers. De eersten omdat ze in dit boek een naslagwerk hebben over de ins en outs van diverse therapievormen en hoe die werken bij klanten met een seksueel misbruik geschiedenis. Voor de lotgenoten/overlevers is het een inkijkje in diverse therapieën, hoe die werken en wat je kunt verwachten.

Niet compleet zonder ervaringsverhalen

Een boek over seksueel misbruik is niet compleet zonder ervaringsverhalen. Toch denk ik niet dat mensen zitten te wachten op ‘wat er allemaal precies is gebeurd tijdens het misbruik’. Dat is belangrijk om te vertellen, voor jezelf, voor je eigen proces. Bijvoorbeeld in lotgenotencontacten of in therapie. Wat veel interessanter is, in elk geval voor mensen die hulp zoeken of willen bieden: hoe gaat zo’n proces van heelwording in zijn werk. Welke stappen neem je daarin en welke therapieën gebruik je daarbij hebt. Ervaringsverhalen dus, maar vooral over de therapieën!

Voorlopige conclusies uit de interviews

Hieronder de voorlopige conclusies uit de interviews die ik met diverse hulpverleners heb gehad. De interviews met hun klanten moet ik nog doen, dus wellicht komen daar nog verrassingen uit. Maar dit is wat goede therapeuten moeten kunnen, volgens therapeuten:

  1. Echt zijn. Alleen dan is echt contact mogelijk en alleen als er echt contact is kan er heling plaatsvinden.
  2. Niet bang zijn voor hevige emoties: verdriet, boosheid, angst: alles wordt uitvergroot door seksueel misbruik.
  3. Als het er op aan komt, vindt heling plaats op het spirituele (zingevings-) niveau, dus daar moet je toe bereid zijn.

Verrast? Ik niet. Volgens mij gaat in de meeste gevallen het trauma van seksueel misbruik zo diep, dat alleen een diepgaand proces van innerlijke heelwording volstaat om werkelijk te helen. Is dat voor iedereen weggelegd? Ik denk dat iedereen het kán, maar ik denk ook dat niet iedereen er voor zal (kunnen) kiezen. Het is geen gemakkelijke weg.

Koop het boek hier