Wat is ‘De Helende Reis’?

Geplaatst op 30 maart 2015 door ivonnem

Wat is ‘De Helende Reis’?

In de serie ‘Wat is …’ vandaag een verhaal over ‘De helende reis’, een therapeutisch concept van Brandon Bays.

De Helende Reis

De Helende Reis is een reis in je eigen binnenwereld waar onverwerkte gebeurtenissen uit het verleden de kans krijgen te worden afgerond. Tijdens de reis maak je contact met je eigen bron van wijsheid en pure liefde. Van daaruit bezie je je eigen leven/verleden heel anders. Het bijzondere aan De Helende Reis is dat het ook spiritueel helend is, omdat bij De Helende Reis ook het aspect van vergeving aandacht krijgt.

Na De Helende Reis kun je anders naar jezelf en ook naar je omgeving kijken

De klacht waarmee K. binnenkomt is dat ze intens moe is en toch niet goed slaapt. Inslapen gaat nog redelijk goed, maar het doorslapen is een ramp. Ze kan daardoor niet goed meer functioneren, dat slechte slapen is er langzaam ingeslopen. Bij de intake vertelt ze, van de hak op de tak, over van alles waar ze tegenaan loopt in haar werk en over haar jeugd. Dat ze veel is gepest, ze voelde en voelt zich eenzaam en onbegrepen.

Na een tijdje komt het hoge woord eruit: Seksueel misbruik

Tijdens de sessies groeit het vertrouwen en later vertelt ze over haar seksueel misbruik verleden, wat ze steeds geheim heeft gehouden. Ze schaamt zich dat haar broers vieze dingen met haar deden, al toen ze nog heel klein was. Haar ouders wisten ervan en lieten het gebeuren. Dat ze dit geheim eindelijk delen kan, geeft al veel ontspanning, rust en ruimte.

Dat vergeef ik ze nooit!

Tijdens de 3e sessie roept K. recht uit haar hart: ‘en dat vergeef ik ze nooit!’ Haar gezicht is verbeten, haar vuisten gebald, alle spieren in haar lijf staan strak, schouders hoog, adem oppervlakkig en onregelmatig, woeste blik en onbetraande ogen.
Ik vraag haar dit gevoel van nu te ankeren (ankeren is een techniek om dingen te onthouden). ‘Dit gevoel komt nu op door alleen maar terug te denken aan toen. Ken je dit gevoel? Overkomt het je vaker?’

Wat ik K. vertel over vergeving

Vergeving betekent niet dat we over ons heen laten lopen. Het gaat om lief-dadigheid in de beste zin van het woord. Als we vergeven, onthouden we dat de persoon in kwestie niet op zijn (of haar) best was toen deze ons kwetste. We onthouden dat deze persoon meer is dan zijn of haar fouten. Hij/zij is menselijk, hij/zij heeft een fout gemaakt, hij/zij wordt ook wel eens door iemand gekwetst.

Vergeving vindt uiteindelijk in jezelf plaats. We vergeven om onszelf te genezen. Het gedrag van iemand anders, is het gedrag van iemand anders. We hoeven het gedrág niet te vergeven, alleen de persoon.

Ingehouden woede, zielepijn

Zoveel ingehouden woede, zoveel zielepijn, fysieke pijn. Zelfdestructief gif noem ik het. ‘Daar heb je last van, lijkt me…. wil je daar vanaf?’ en ‘Stel je voor: als dat kan veranderen. Wat verandert er dan mee? Voel eens, hoe zou dat zijn?’
K. wil er maar wat graag van af, maar kan niet geloven dat ze er ooit vanaf zal komen!

Ik stel voor om De Helende Reis in te zetten

Ze staat er wel voor open om met mij De Helende Reis te gaan doen. Nou ja, te proberen, zegt ze. Als huiswerk krijgt ze de opdracht het boek van Brandon Bays eerst te lezen. Dat geeft een heel goede voorbereiding. Het boek is wel dik, maar het leest heel makkelijk en meestal is het met een paar dagen wel uit.

Geen goed en geen fout

Nogal zenuwachtig komt K voor de sessie met De Helende Reis. Ik leg uit: ‘Er is geen goed, geen fout.’ Ze vertelt dat ze het heel moeilijk vindt om zich open te stellen, omdat ze niet weet wat er komt. Haar uitdaging is om de controle over haar gevoelens los te laten. Wanneer dat eenmaal lukt, gaat het goed.

De Helende Reis sessie

K. ligt in mijn comfortabele tuinstoel, achterover gekiept, voeten omhoog, met een lekker zachte deken over haar heen. Kussentje onder het hoofd. Haar ogen dicht en gespannen voor wat komen gaat. Het duurt wel even voordat K’s ‘gedachten-controle’ zich over kon geven aan het proces en de gevoelens uit het onderbewuste van het lijf omhoog komen. Dat is logisch. K. wordt er ongeduldig van en boos op zichzelf en ze benoemt dat gelukkig ook. Dat is precies het laatste stukje weerstand. Nu komt de ene associatie na de andere op. Er komt veel meer dan ze kan vertellen en dat is helemaal oké. Als therapeut kan en hoef ik inhoudelijk ook niet alles te weten. Ik bewaak het proces. Na een tijdje wordt het rustiger, tot K bij haar bron aankomt. In die rust, in die diepe stilte van het ZELF…het is zo heerlijk om daar te zijn. Deze gevoelservaring is zo helend.

Dit gevoel is van jou!

Ik zeg: ‘Dit gevoel is van jou. Je neemt het overal mee naartoe, waar je ook bent, je kunt er altijd over beschikken. Je hoeft alleen maar aan dit moment terug te denken en je voelt het weer!’

Het kampvuurproces van De Helende Reis

Daarna is het tijd voor het kampvuurproces. Tijdens dit proces nodigt K in gedachten de mensen uit met wie ze nog wat uit te praten heeft. Ik ervaar elk kampvuurproces als een wonder. Het werkt als een heuse familieopstelling en werkt ook als zodanig door. Precies de juiste zaken worden gezegd en gevraagd. K. benoemt (eindelijk) haar gevoelens. Er komt zelfreflectie, helderheid en begrip voor de gebeurtenissen, in de context van het geheel in de ruimte.

De afronding van De Helende Reis

Na het kampvuurproces komt de afronding van de reis. Hier gaat het om de toekomstintegratie en ik raad K. met klem aan die ook daadwerkelijk op te schrijven.
Deze Helende Reis duurt bij elkaar 3 uur. Het moment dat K. haar ogen weer opent is heel bijzonder. Enerzijds voelt K zich uitgeput en vermoeid en tegelijkertijd is er ruimte, inspiratie en voelt ze zich verkwikt!
Ik geniet van het wonder waar ik getuige van mag zijn.

Na afloop van De Helende Reis

Het is belangrijk dat je na afloop van De Helende Reis lekker de tijd voor jezelf hebt en je je niet meteen in de drukte van alledag stort. Na deze sessie heeft K. 12 uur aan een stuk geslapen. De sessie was op een vrijdagavond en dat gaf haar alle ruimte om bij te komen. K. is veranderd. Zij heeft een zachtheid die overal aan te zien en merken is. Ze is zoveel zachter en milder in haar woorden, vooral naar zichzelf toe. En ze kan eindelijk hele nachten doorslapen.

5 tips hoe je jouw kind kunt helpen seksueel misbruik verwerken

Geplaatst op 16 maart 2015 door ivonnem

Beantwoorden

5 tips hoe je jouw kind kunt helpen seksueel misbruik verwerken

Vorige week schreef ik de 5B’s, tips over hoe je het beste kunt reageren als je kind naar je toe komt en je vertelt dat het seksueel misbruikt is. Er is heel positief gereageerd op deze blog en onwijs veel mensen hebben het gelezen. Dat doet me goed, want de eerste reactie van een ouder (of andere vertrouwde volwassene) op een kind dat vertelt dat het seksueel misbruikt is, kan heel veel verschil maken.

Mijn eigen ervaring

Ik heb als kind nooit gepraat over wat er gebeurde. Ik had altijd het idee dat mijn familie er van af wist, of op zijn minst vermoedens had dat er ‘iets’ speelde. Daarom heb ik mijn moeder pas vertelt over het seksueel misbruik toen ik al lang en breed volwassen was, ik was 29 jaar en al een maand of wat in therapie. Haar eerste reactie heb ik nog helder op mijn netvlies. Eerst was er opluchting. Ik had haar de stuipen op het lijf gejaagd door de manier waarop ik haar gevraagd had om te komen. Ik had gezegd: ‘Ik wil graag dat je komt, ik moet je wat vertellen en dat kan niet door de telefoon’. Dus zij had het idee gehad dat ik een ernstige ziekte had of iets dergelijks. Haar tweede reactie was ‘de vuile kl……k’. Een woord dat ik van haar nooit eerder gehoord had. Die reactie maakte veel goed en ben ik nooit vergeten.

Na de eerste reactie, hoe verder?

Hoe je verder moet na zo’n nare boodschap ligt heel erg aan je persoonlijke situatie. Er zijn allerlei dingen die daar van invloed op zijn.

Wie de dader is (en of je dat al weet)
Of de dader binnen je gezin woont
Hoe ver het seksueel misbruik is gegaan
Hoe jouw eigen jeugd is geweest
Of je het kan dragen

Tip 1. De eerste opvang

Als er drastische maatregelen genomen moeten worden om je kind te beschermen, dan is dat de eerste taak. Vaak komt die taak voor rekening van politie of justitie. Hoe dan ook is jouw taak om het kind op te vangen. Om dat goed te kunnen doen is het ook van belang dat je jezelf opvangt, of laat opvangen. Stap over eventuele schaamte heen en praat met mensen in jouw omgeving die jou kennen en die jou kunnen ondersteunen. Je hoeft het niet alleen te doen. Vang je kind op, luister naar het kind en stel het gerust: ‘Je hebt er goed aan gedaan dat je het verteld hebt’ en ‘Het is niet jouw schuld’.

Tip 2. Maak een lijst met wie op de hoogte gesteld moeten worden

Maak een lijst van mensen die op de hoogte gebracht moeten worden. Maak daarin een eerste schifting:

Eventuele (ex-)partners
Andere kinderen in het gezin
School
Familie en vrienden
Huisarts
Politie

Het kan heel belastend zijn voor jou als ouder als je dit verhaal meerdere keren moet vertellen. Vaak is het handiger om iemand die er wat verder van af staat te vragen om de lijst te bellen en het verhaal te doen.

Tip 3: Keuzes maken rondom aangifte

Aangifte doen wordt wel gezien als een burgerplicht. Hoe belangrijk het ook is dat dit soort criminaliteit voor de rechter gebracht wordt, jouw eerste verantwoordelijkheid is het welzijn van je kind. Besluit, liefst samen met je kind, of je aangifte wilt doen. Als je besluit om aangifte te doen, weet dan dat de kans op een veroordeling groter wordt als er fysiek bewijs is. De keuze om aangifte te doen betekent:

Fysiek sporenonderzoek
Ondervragingen op het politiebureau
Een verzoek van de politie om zo min mogelijk over het gebeurde met je kind te praten (ivm. de bruikbaarheid van de kindverklaringen)
Onderzoek in een speciale verhoorstudio bij de zedenpolitie

Vergis je niet in hoe belastend een dergelijk onderzoek kan zijn. Voor een volwassene is inwendig onderzoek al geen pretje, maar voor een kind dat seksueel misbruikt is, komt daar nog een extra lading bij. Het onderzoek kan triggeren en het is van groot belang dat je kind daar goed op voorbereid is. Als je kind weet wat er gaat gebeuren en enige mate van invloed kan hebben op hoe het gedaan wordt, kan een kind veel hebben.

Als je besluit geen aangifte te doen

Ook als je besluit om geen aangifte te doen, is het verstandig om wel melding te doen. Een misbruiker maakt meestal meerdere slachtoffers, waardoor meldingen voor kinderen die slachtoffer zijn geworden tot steunbewijs kunnen dienen. Ook kan de politie onafhankelijk van jouw aangifte een onderzoek instellen, bijvoorbeeld als er meerdere meldingen over eenzelfde dader komen.

Tip 4. Gespecialiseerde hulpverlening

Het zoeken van goede, gespecialiseerde hulpverlening na seksueel misbruik is geen gemakkelijke zaak. Het zou mooi zijn als elke psycholoog kennis had van de korte en lange termijn gevolgen van seksueel misbruik, maar zoals de situatie nu is zit seksueel misbruik niet eens in de opleiding van psychologen. Op het gebied van deskundigheidsbevordering valt nog wel één en ander te verbeteren. Daarom organiseer ik ook een verdiepingstraining voor professionals die zich hierin willen verdiepen.

Het huidige aanbod aan therapeuten

Mensen die zich in seksueel misbruik verdiept hebben, verzamel ik op deze website. Voor het huidige aanbod kun je kijken op ‘zoek een therapeut’. Ben jij therapeut en heb je iets te bieden aan hulp rondom het thema seksueel misbruik? Voor de voorwaarden voor vermelding, zie de info voor therapeuten pagina)

Tip 5: Denk niet: traumatherapie en anders niet

In deze tijd van kortdurende trajecten en diagnose behandel combinaties is het verleidelijk om te denken dat je na seksueel misbruik gewoon ‘even’ cognitieve traumatherapie doet en dat een kind dan op zijn of haar eigen veerkracht weer verder kan. Traumatherapie heeft zijn plek in de hulpverlening, maar er is meer nodig voor een kind om zich weer lekker te gaan voelen. De impact van seksueel misbruik openbaart zich ook niet altijd onmiddellijk. Een kind kan ogenschijnlijk weer helemaal in orde zijn, sociaal wenselijk gedrag vertonen en een aantal jaren later gedragsproblemen gaan vertonen. Vaak wordt de link terug naar het seksueel misbruik dan niet meer gelegd. Dat is jammer, want dat inzicht geeft ook richting aan de mogelijkheden voor adequate behandeling. In plaats van het herkennen van gedrag als een uitvloeisel uit seksueel misbruik wordt er vaak ADHD, Angststoornis, Sociale angst, Borderline of Depressie geconstateerd en wordt er niet langer gekeken naar de bron van waaruit deze verstoringen zijn ontstaan.

Elke ervaring van onvoorwaardelijke liefde is therapeutisch

De belangrijkste boodschap die je jouw kind kunt geven, is dat je onvoorwaardelijk van hem of haar houdt. Hoe kan een kind dat beschadigd is, die liefde ervaren?

Dat kan door een arm om je kind heen slaan als het moet huilen.
Dat kan door, als het kind boos doet, duidelijk te zeggen dat je van het kind houdt, ook als het boos op je is.
Dat kan door begrip te tonen, als het kind het moeilijk heeft.
Dat kan door te durven zeggen ‘Ik weet ook niet hoe het nu verder moet, maar we gaan samen knokken’.

Waar een kind, misbruikt of niet, behoefte aan heeft is échte aandacht. Dat iemand naar het kind luistert, zonder direct oplossingen te bieden, maar luistert en hoort wat hij of zij zegt.

Meer tips voor als je kind seksueel misbruikt is

Natuurlijk zijn deze tips maar een klein deel van alle mogelijkheden die je hebt om je kind bij te staan in het verwerken van seksueel misbruik. Het belangrijkste is om je te realiseren dat jij je kind het beste kent. Ben je er nog maar nét achter gekomen? Kijk dan ook eens op ‘De 5 B’s’ voor de belangrijkste dingen in die eerste fase.

Dramatherapie na seksueel misbruik – Rineke van der Baan

Geplaatst op 25 mei 2014 door ivonnem

Durf jij… niet?

Dramatherapie na seksueel misbruik – Rineke van der Baan

Moeite met grenzen aangeven, emoties, vertrouwen? Contact met je lichaam maken en zo ook in de relatie met anderen. Toch weer die herinneringen… Controle willen houden! Zucht. Steeds weer van therapie naar therapie, waarom dan dramatherapie? In dit artikel wordt een onderzoek gepresenteerd naar de inzet van dramatherapie bij vrouwen die seksueel misbruikt zijn.

Waarom ik mij met seksueel misbruik bezig houd

Waar ik (Rineke) ook heen ga, seksueel misbruik kom ik telkens weer tegen. Jong kwam ik er zelf mee in aanraking, als puber hoorde ik het van klasgenoten, als student kan ik er wederom niet omheen. Ik ga op reis en ontmoet vrouwen met dezelfde verhalen. In mijn werk met (onder andere) verslaafde prostituees en stages met dak- en thuislozen, jongerenpsychiatrie en verslaving eveneens. Seksueel misbruik; het is er, als je het wil zien.

De statistieken:

Eén op de vijf meisjes en één op de elf jongens in Nederland worden al voor hun 16e seksueel misbruikt (Meeuwsen, 2013). Het kan invloed hebben op diverse terreinen in het leven (psychisch, emotioneel, lichamelijk, seksueel, relationeel, maatschappelijk), de effecten kunnen een leven lang doorspelen. Specifieke hulp blijkt er echter weinig te zijn (Leferink, 2014).

Mijn mission statement

Ik ben gekomen aan het einde van mijn opleiding, ik heb veel geleerd. Ik ben op persoonlijk en professioneel vlak gegroeid. Ik heb mijn eigen weg bewandeld en ik wil hoop, kracht en liefde doorgeven. Het onderzoek dat ik doe is niet alleen het kroonstuk op mijn studie. Ik ga door, ik ben eraan toe en ik ben bevlogen.

Bevlogen door schoonheid

Een eigen identiteit. Vrouwelijkheid. Kwetsbaarheid. Pijn. Bevlogen om te laten zien wie de vrouw is. Wat ware liefde is. Liefde die juist zo vaak gebruikt en misbruikt wordt. We zoeken, maar vinden niet. We verliezen ons zelf in de ander. Het sterkt ons, maar maakt ons zwak. Gebroken. We hebben iemand nodig, maar zijn eigenlijk op zoek naar ons zelf.

Het onderzoek: Dramatherapie bij vrouwen die seksueel misbruikt zijn

Ik heb een onderzoek gedaan naar hoe dramatherapie wordt ingezet bij vrouwen die seksueel misbruikt zijn. Het onderzoek is gedaan aan de hand van negen respondenten, een evaluatiegroep en een literatuurstudie. Dit artikel bevat een korte uitlichting van de resultaten van het onderzoek voor vrouwen die seksueel misbruikt zijn en voor andere belangstellenden. Het onderstaande laat zien dat dramatherapie een goede behandelmethode is.

Dramatherapie: van het hoofd naar het hart

Als je seksueel misbruikt bent, dan zit je vaak in je hoofd. De kracht van dramatherapie is dat het jou direct dingen laat ervaren. Je bent cognitief, fysiek, in de ervaring bezig. Je maakt verbinding tussen je denken, voelen en handelen (Praktische kaders voor het methodisch werken van de CT’er, 2014 zie in het onderzoek). Door te spelen, te bewegen, ga je voelen wat dat met je doet, kun je weer contact maken en integreren in je lijf. Je lichaam is belangrijk. Het is daar waar de grenzen zijn overschreden, maar ook daar (in het zenuwenstelsel en impliciete geheugen) waar de ervaring ligt opgeslagen. Dus het gaat niet (alleen) om de woorden, maar om het nonverbale geheugen (Universiteit Gent, 2008).

In dramatherapie naar het seksueel misbruik toe of er vandaan

In spel oefenen je in interactie met anderen, grenzen aangeven, problemen oplossen, emoties voelen, jezelf laten zien en uiten, vormgeven en spelen. Je bent zelf het materiaal (Cleven, 2004). De regie die je ten tijde van het misbruik verloren bent, kan je in spel terug gegeven worden. Dus jij bepaald alles! Of toch niet?

Oefenen met de werkelijkheid

In spel oefen je om flexibel om kunnen gaan met de werkelijkheid. Het is spel, maar hoe je in het echte leven bent, reageert, kom daarin terug. Je kunt binnen de veiligheid van spel experimenteren en risico’s nemen (Smeijsters, 2003). De therapeut volgt je, doet het samen met je en blijft erbij. Hij/zij kan inspelen op wat jij nodig hebt. Moet jij meer geconfronteerd worden met wat er is gebeurd, dan zullen de thema’s die bij je spelen ingebracht worden. Maar misschien is het ook wel de kunst om er meer afstand van te kunnen nemen, dan zal de dramatherapeut technieken toepassen om jou hierin te begeleiden. In dramatherapie wordt zo waar jij aan wilt werken op een veilige manier bespeelbaar gemaakt.

Creëren en herstructureer in dramatherapie

In spel kunnen situaties gecreëerd en her-gecreëerd worden, ervaringen kunnen tot een beter einde gebracht worden. Misschien wil je wel eens voor jezelf opkomen, je emoties uiten, zorg ontvangen, erkenning krijgen of een onderscheid leren zien in wie je nu bent en de gekwetste persoon van toen. Gedrag dat we vertonen helpt ons niet altijd verder, in dramatherapie kan je andere mogelijkheden gaan zien en ervaren. Het is je verbeelding gebruiken om; (de toekomst) te creëren, de betekenis van dingen ontdekken, het leren om fouten te maken en risico’s te nemen, wat kan bijdragen aan je eigenwaarde (Casdagli, 1999).

Jezelf spelen

Het gaat niet om hoe goed je een rol kan spelen, het is geen theater. Maar het gaat om wat je laat zien of niet laat zien, wat je tegen komt (in spel) en wat je daaruit kan leren. Het is spel, waarin de therapeut alles van jou verdraagt. Uiteindelijk wordt zo beoogd dat je zoveel hebt kunnen doen, ervaren en spelen in dramatherapie, dat je de dingen waar jij mee zit kan achter laten in het spel.

Dramatherapie gericht op specifieke doelen

Je wilt rust…

De therapie kan gericht zijn op; het bieden van veiligheid, emotioneel evenwicht, je kwaliteiten naar boven halen, dat je weer snel in het ‘hier en nu’ kan komen wanneer herinneringen aan het seksueel misbruik opdringen, dat je weer stabieler wordt. Je problemen worden niet weggenomen, maar je leert er beter mee omgaan (Smeijsters, 2003). Er kan gewerkt worden met geïmproviseerd spel, decor, kostuums, attributen of gefantaseerde scenes (fasen van Emunah zoals geciteerd staat in Doomen, 2010). De therapeut volgt je daarbij, is ondersteunend, nodigt je uit en bekrachtigt je.

Je wilt het kwijt…

Het is “het liefdevol stilstaan bij deze werkelijkheid en innerlijke bron met al haar verschrikkingen en ontroerende schoonheid (Kalmthout, 1997 in Tijdschrift voor psychotherapie, 2004).” Er wordt concreter aan je traumatische ervaring(en) gewerkt. Het spel is daarbij minder verhullend en meer gericht op de actualiteit. Er kan bijvoorbeeld gewerkt worden met rollenspel of psychodrama (waarbij de letterlijke situatie in beeld gebracht en onderzocht wordt). De therapeut zoekt de spanning op, je krijgt inzicht in de problemen en de opgedrongen herinneringen zodat deze uiteindelijk afnemen. Dat je voldoende stabiliteit hebt is hiervoor wel van belang, want je moet het kunnen maar ook willen.

Je komt nog steeds je dingen tegen…

Dramatherapie na seksueel misbruik bij vrouwen

Je bent seksueel misbruikt en je blijft last hebben van de effecten die zijn ontstaan op de langere termijn. De dramatherapie richt zich op waar jij nu nog last van hebt. Het gaat om het accepteren en integreren van de ervaring (Seksueelgeweld.info, 2013). Je kunt je bewust worden van gedragspatronen die niet functioneel zijn en in spel experimenteren met andere gedragingen. Het is daarbij veelal gericht op de verbinding en interactie met de buitenwereld (Stöfsel en Mooren, 2010 in Huijgens en Janssen, 2013). Het is leren om op een gezonde manier; te kunnen vertrouwen, met conflicten of autoriteit om te gaan, contacten en relaties aan te kunnen gaan.

Dramatherapie; speel, beleef, ervaar… de effecten van het seksueel misbruik niet

Voor meer informatie en voorbeelden van hoe dramatherapie wordt ingezet bij vrouwen die seksueel misbruikt zijn, verwijs ik u door naar het gehele onderzoek. Het onderzoek is te vinden op hulpverlening na seksueel misbruik en op de HBO Kennisbank

Seksuologen over hulpverlening na seksueel misbruik

Geplaatst op 29 april 2014 door ivonnem

Beantwoorden

Seksuologen over hulpverlening na seksueel misbruik

Onderstaande mail kreeg ik van Irma van Steijn, seksuoloog, naar aanleiding van een discussie die zich in een besloten groep voor seksuologen afspeelde. Ik ben groot voorstander van openheid dus ik heb gevraagd of ik deze brief hier mocht publiceren. Dat mocht en ik zal mijn reactie ook hier publiceren:

“Beste Ivonne,
Via Janneke Heijstek is jullie site bekend gemaakt op het forum van de NVVS (Nederlandse Vereniging voor Seksuologie). Er is een levendige discussie ontstaan en ik wilde jullie daar graag iets over melden en ook vragen. Allereerst wil ik jullie zeggen dat ik jullie site een mooi initiatief vind, het idee om meer bekendheid te geven aan hulpvragers over wat er aan hulpverlening na seksueel trauma bestaat, is echt een goed en mooi idee.

Een aantal seksuologen heeft jullie zelftest bekeken en met name op dit onderdeel wordt sterk gereageerd met kritiek. Dat komt omdat deze vragenlijst ook in te vullen is door mensen die geen herinneringen hebben aan seksueel misbruik en de suggestie wordt gewekt dat allerlei symptomen hier wel een aanwijzing voor kunnen zijn. Hier zijn in het verleden erg veel problemen mee geweest waarbij allerlei symptomen zouden wijzen op verdrongen misbruik en mensen echt verder beschadigd zijn geraakt door zgn. hervonden herinneringen die door het brein geconstrueerd werden.

Ook is er gedegen onderzoek verricht naar goed werkzame therapieën zoals EMDR en traumagerichte cognitieve therapie. Hier lezen we niets over, terwijl jullie slogan is “wat wel werkt”. En ja, als er dan goed bewezen technieken bestaan, die dus werken, dan verwachten we deze terug te zien op jullie site. Nou ja, jullie site heeft dus in seksuologie-land een aardige discussie teweeg gebracht en dat is eigenlijk mooi, er gebeurt wat.

Zouden jullie willen reageren op onze angst met betrekking tot de zelftest en vraag waarom evidence-based therapieën niet genoemd zijn? Ik zal jullie reactie dan weer meenemen naar “het forum van seksuologen”. Vast hartelijk dank voor jullie reactie.
Hartelijke groet,
Irma van Steijn, GZ-psycholoog, seksuoloog NVVS”

Reactie van Ivonne Meeuwsen

Allereerst, dank je wel aan Janneke Heijstek dat zij deze site bij de vereniging voor seksuologen onder de aandacht heeft gebracht. Dank je ook, Irma, voor het mooie compliment. Mijn initiatief om de hulpverlening rondom seksueel misbruik in kaart en vooral zichtbaar te maken, is hard nodig. Vooral omdat ik in mijn praktijk maar al te vaak hoor: ‘Ik kan de juiste hulp niet vinden, ken jij een…. ‘

Over de Zelftest seksueel misbruik

De Zelftest seksueel misbruik is bedoeld als een instrument waarmee je inzichtelijk kunt krijgen welke verschijnselen allemaal gerelateerd (kunnen) zijn aan seksueel misbruik. Overigens is het hebben van een aantal symptomen in de psychische geneeskunde een algemeen geaccepteerde manier om een diagnose te stellen: de hele DSM staat er vol mee. Maar dat even terzijde, want de Zelftest gaat niet over diagnosticeren.

De Zelftest is geen diagnostisch instrument

De Zelftest is helemaal geen diagnostisch instrument. Het geeft inzicht in wat zoal de mogelijke lange termijn effecten van seksueel misbruik kunnen zijn.

Wanneer je wéét dat je seksueel misbruikt bent is het vaak een eye-opener, omdat er dingen in staan die je zelf wellicht niet in verband had gebracht met het seksueel misbruik.
Wanneer je níet weet of je seksueel misbruikt bent, maar wel een vermoeden hebt, dan kan het je geruststellen of juist je vermoeden versterken. In beide gevallen is een hulpverlener zoeken die gespecialiseerd is in seksueel misbruik een goede eerste stap in het krijgen van meer inzicht hierin.
Wanneer je niet seksueel misbruikt bent (maar wel belangstellend) krijg je een completer beeld van de lange termijn effecten van seksueel misbruik.

De gevaren van de Zelftest seksueel misbruik?

In het verleden zijn er inderdaad therapeuten geweest die op onverantwoorde wijze, onder hypnose of in een verhoogde staat van ontvankelijkheid voor suggesties, op zoek gingen naar verdrongen herinneringen. In die tijd was nog niet bekend dat je door bepaalde vraagstelling herinneringen kon ‘planten’.

Verantwoorde therapeutische interventies

Inmiddels is dat bekend geworden en ik ken persoonlijk geen therapeuten die zich met dit soort praktijken bezighouden. Mogelijk zijn er nog steeds therapeuten die nog steeds herinneringen oproepen op deze manier. Juist daarom houd ik met elke therapeut op deze website een intakegesprek.

Nieuwe herinneringen uit een zelftest?

Zelf nieuwe herinneringen maken op basis van een lijstje symptomen acht ik erg onwaarschijnlijk. Wanneer je dit invult, ben je niet in een verhoogde staat van ontvankelijkheid en als je twijfelt of iets gebeurd is, zoek je naar informatie. Dat is wat deze zelftest je bied: dit zijn symptomen die vaak samenhangen met een verleden van seksueel misbruik.

Mijn ervaringen tot nu toe met de Zelftest seksueel misbruik

Deze Zelftest seksueel misbruik staat ook in mijn boek en daarnaast op mijn website ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij’. Van mijn boek zijn er inmiddels ruim 1900 verkocht, het wordt gebruikt in de opleiding van HBO’ers en de website is meer dan 300.000 keer bekeken. In die tijd is er geen enkele aanwijzing geweest, dat de Zelftest tot problemen heeft geleid. Daarentegen heb ik veel reacties gekregen van herkenning: ‘Oh, nou snap ik eindelijk ook dit stukje van de puzzel’.

Over evidence based therapy

Mijn website is bedoeld om het brede aanbod rondom seksueel misbruik zichtbaar te maken. Daarbij sluit ik niet bij voorbaat therapieën en werkvormen uit, ook niet de zgn. evidence based therapy’s. Overigens plaats ik wel kanttekeningen bij het bewijs van deze therapieën, zie daarvoor mijn blog ‘Hoe slechte therapie verkocht wordt aan Trauma-slachtoffers’

Een veelheid van therapievormen

Er bestaat veelheid van therapievormen die hun bestaansrecht danken aan ‘practice based evidence’: in de praktijk blijken klanten er beter van te worden. Voor sommige klachten is de éne therapie prettig, voor andere klachten de andere. Daarnaast bestaat er zoiets als persoonlijke voorkeur. De ene klant kan prima uit de voeten met online coaching of EMDR, de andere klant heeft meer baat bij creatieve werkvormen of lichaamsgericht werk. Ik geloof sterk in de vrije keuze, juist op dit gebied. Omdat het trauma van seksueel misbruik deels ontstaat doordat een kind de vrijheid om te kiezen afgenomen is.

Complexe problematiek vraagt meerdere therapeutische mogelijkheden

Mijn ervaring is dat seksueel misbruik tot zulke complexe problematiek kan leiden, dat één vorm van therapie bijna nooit het geheel aan langetermijneffecten op kan lossen. Cognitieve traumatherapie en EMDR hebben beide wellicht iets te bieden voor een deel van de slachtoffers. Het zijn echter belastende therapievormen, met name voor mensen die veel last hebben van angst. Zij zijn niet voor iedereen geschikt en ook niet voor elke klacht. Daarom vraag ik ook aan alle therapeuten om op een lijstje aan te geven voor welke klachten hun therapie bij uitstek geschikt is.

Inmiddels zijn er ook therapeuten die met EMDR werken

Een aantal therapeuten op de website doet ook EMDR. Individuele hulpverleners die werken met slachtoffers van seksueel misbruik kunnen hier hun praktijk meer zichtbaarheid geven. Op de pagina ‘Aanmelden voor het netwerk’ staan de voorwaarden. Deze site richt zich op individuele hulpverleners, die een persoonlijke intake krijgen en een vermelding op persoonlijke titel.

Onze visie op helen: keuzevrijheid en zelfregie

De eerste stap, in het proces van helen van seksueel misbruik, is zelf de regie van je leven weer in handen krijgen. Dat begint met zelf de regie nemen over je hulpverlening. Zelf de keuzes maken over op welke manier je geholpen wilt worden. Het is daarom dat wij ons inzetten om meer en duidelijkere informatie te delen op dit gebied.

Therapeuten meld je aan!

Hoe werken de verschillende therapievormen?
Hoe werk jij als therapeut?
Wat lost deze therapievorm op? (en wat niet?)
Waar kan ik met welke klacht terecht?

Daar zoeken wij antwoorden op. Onze oproep aan hulpverleners en therapeuten is om je te melden en mee te werken aan onze missie: Het verbeteren en beter zichtbaar maken van de hulpverlening na seksueel misbruik. Eén van de manieren waarop we dat doen is deze website.

Uitbreiding van ons kennisnetwerk

Wanneer jij je aanmeldt bij ons netwerk, helpen wij jou om jezelf bekend te maken bij de doelgroep. Voor een bescheiden financiële bijdrage krijg je pagina waarop je jouw persoonlijk profiel kunt zetten en hulp bij het vindbaar maken van je profiel en je eigen website. Daarnaast kun je artikelen insturen, bijvoorbeeld over jouw therapie, die wij dan op de website zetten. Zo wordt de website steeds meer een kenniscentrum waar vraag en aanbod bij elkaar komen.

Het uitbreiden van kennis

Wij signaleren een tekort aan bruikbare kennis over seksueel misbruik in de therapeutische beroepsgroep. Seksueel misbruik wordt niet als vanzelfsprekend onderdeel meegenomen in opleidingen van psychologen en psychotherapeuten, in de opleidingen rondom social work is het een keuzevak (waar diverse HBO’s overigens gebruik maken van mijn mijn boek). Daarom organiseren we ook na- en bijscholingsactiviteiten. Meer hierover op de pagina Opleidingsaanbod.

Hulpverlening na seksueel misbruik en vindbaarheid

Geplaatst op 25 april 2014 door ivonnem

Loopt jouw praktijk storm?

Veel zelfstandig werkende therapeuten zullen dit herkennen: ze hebben een prachtige site gebouwd en hebben daar veel tijd en energie in gestoken. Toch zijn de resultaten teleurstellend. Ze worden niet gevonden door de mensen die hen zo hard nodig hebben!

Dan roept er iemand: Je moet SEO doen!

Braaf installeer je Google Analytics en zie je dat er 100 mensen in de maand op je site zijn geweest. Misschien huur je zelfs iemand in om je site vol te schrijven. Toch krijg je geen aanmeldingen via je website. Je raakt ontmoedigd en legt je erbij neer. Kennelijk ben je toch niet zo’n goede therapeut. Of moet je toch gaan flyeren in de buurt?

Hoe zoekt jouw klant?

Jouw klant zoekt hulp bij een diversiteit aan klachten die samenhangen met seksueel misbruik. Maar al te vaak is de zoekterm die ze gebruiken: ‘hulp na seksueel misbruik’. Maar als je ‘hulp na seksueel misbruik’ intypt dan komt jouw site helemaal niet naar voren. Wat er dan wel naar voren komt? Deze website (dd. 20 april 2019: positie 6).

De ‘kijkcijfers’

Hier komen veel mensen, maar belangrijker: deze mensen zijn op zoek naar hulp! Vanaf de start loopt deze site goed. Dat komt deels doordat ik als schrijver goed weet hoe ik dingen onder de aandacht kan brengen en deels doordat seksueel misbruik veel in het nieuws is geweest. Inmiddels hebben 300.000 mensen de site bekeken. Al die bezoekers zijn op zoek naar passende hulp.

Die bezoekers zijn op zoek naar jou!

De bezoekers die op deze website komen, zijn gericht op zoek naar hulpverlening na seksueel misbruik. Deze mensen zijn op zoek naar een therapeut, iemand bij hen in de buurt, die ervaring heeft met de langetermijneffecten van seksueel misbruik.

Laat zien wat je doet

Wellicht iemand die lichaamswerk doet of juist iemand die creatieve therapie geeft. Een NLP-coach of juist een Innerlijk Kind werker. Door de uitgebreide profielen kunnen mensen direct kiezen voor de hulp die bij hen past. Vermelding op deze site vergroot je zichtbaarheid voor mensen die jou nodig hebben!

Samen sterk

Hoe breder het aanbod, hoe meer mensen vis deze site hulp kunnen vinden. In sommige provincies is het aanbod nog nihil of zelfs geheel afwezig. Hoe meer therapeuten zich bij het netwerk aansluiten, hoe beter de doorstroming is richting passende hulp. Kom jij ons netwerk versterken?

Ik meld mij aan!