Wat is ‘De Helende Reis’?

Wat is ‘De Helende Reis’?

In de serie ‘Wat is …’ vandaag een verhaal over ‘De helende reis’, een therapeutisch concept van Brandon Bays.

De Helende Reis

De Helende Reis is een reis in je eigen binnenwereld waar onverwerkte gebeurtenissen uit het verleden de kans krijgen te worden afgerond. Tijdens de reis maak je contact met je eigen bron van wijsheid en pure liefde. Van daaruit bezie je je eigen leven/verleden heel anders. Het bijzondere aan De Helende Reis is dat het ook spiritueel helend is, omdat bij De Helende Reis ook het aspect van vergeving aandacht krijgt.

Na De Helende Reis kun je anders naar jezelf en ook naar je omgeving kijken

De klacht waarmee K. binnenkomt is dat ze intens moe is en toch niet goed slaapt. Inslapen gaat nog redelijk goed, maar het doorslapen is een ramp. Ze kan daardoor niet goed meer functioneren, dat slechte slapen is er langzaam ingeslopen. Bij de intake vertelt ze, van de hak op de tak, over van alles waar ze tegenaan loopt in haar werk en over haar jeugd. Dat ze veel is gepest, ze voelde en voelt zich eenzaam en onbegrepen.

Na een tijdje komt het hoge woord eruit: Seksueel misbruik

Tijdens de sessies groeit het vertrouwen en later vertelt ze over haar seksueel misbruik verleden, wat ze steeds geheim heeft gehouden. Ze schaamt zich dat haar broers vieze dingen met haar deden, al toen ze nog heel klein was. Haar ouders wisten ervan en lieten het gebeuren. Dat ze dit geheim eindelijk delen kan, geeft al veel ontspanning, rust en ruimte.

Dat vergeef ik ze nooit!

Tijdens de  3e sessie roept K. recht uit haar hart: ‘en dat vergeef ik ze nooit!’ Haar gezicht is verbeten, haar vuisten gebald, alle spieren in haar lijf staan strak, schouders hoog, adem oppervlakkig en onregelmatig, woeste blik en onbetraande ogen.
Ik vraag haar dit gevoel van nu te ankeren (ankeren is een techniek om dingen te onthouden). ‘Dit gevoel komt nu op door alleen maar terug te denken aan toen. Ken je dit gevoel? Overkomt het je vaker?’

Wat ik K. vertel over vergeving

Vergeving betekent niet dat we over ons heen laten lopen. Het gaat om lief-dadigheid in de beste zin van het woord. Als we vergeven, onthouden we dat de persoon in kwestie niet op zijn (of haar) best was toen deze ons kwetste. We onthouden dat deze persoon meer is dan zijn of haar fouten. Hij/zij is menselijk, hij/zij heeft een fout gemaakt, hij/zij wordt ook wel eens door iemand gekwetst.

Vergeving vindt uiteindelijk in jezelf plaats. We vergeven om onszelf te genezen. Het gedrag van iemand anders, is het gedrag van iemand anders. We hoeven het gedrág niet te vergeven, alleen de persoon.

Ingehouden woede, zielepijn

Zoveel ingehouden woede, zoveel zielepijn, fysieke pijn. Zelfdestructief gif noem ik het. ‘Daar heb je last van, lijkt me…. wil je daar vanaf?’ en ‘Stel je voor: als dat kan veranderen. Wat verandert er dan mee? Voel eens, hoe zou dat zijn?’
K. wil er maar wat graag van af, maar kan niet geloven dat ze er ooit vanaf zal komen!

Ik stel voor om De Helende Reis in te zetten

Ze staat er wel voor open om met mij De Helende Reis te gaan doen. Nou ja, te proberen, zegt ze. Als huiswerk krijgt ze de opdracht het boek van Brandon Bays eerst te lezen. Dat geeft een heel goede voorbereiding. Het boek is wel dik, maar het leest heel makkelijk en meestal is het met een paar dagen wel uit.

Geen goed en geen fout

Nogal zenuwachtig komt K voor de sessie met De Helende Reis. Ik leg uit: ‘Er is geen goed, geen fout.’ Ze vertelt dat ze het heel moeilijk vindt om zich open te stellen, omdat ze niet weet wat er komt. Haar uitdaging is om de controle over haar gevoelens los te laten. Wanneer dat eenmaal lukt, gaat het goed.

De Helende Reis sessie

K. ligt in mijn comfortabele tuinstoel, achterover gekiept, voeten omhoog, met een lekker zachte deken over haar heen. Kussentje onder het hoofd. Haar ogen dicht en gespannen voor wat komen gaat. Het duurt wel even voordat K’s ‘gedachten-controle’ zich over kon geven aan het proces en de gevoelens uit het onderbewuste van het lijf omhoog komen. Dat is logisch. K. wordt er ongeduldig van en boos op zichzelf en ze benoemt dat gelukkig ook. Dat is precies het laatste stukje weerstand. Nu komt de ene associatie na de andere op. Er komt veel meer dan ze kan vertellen en dat is helemaal oké. Als therapeut kan en hoef ik inhoudelijk ook niet alles te weten. Ik bewaak het proces. Na een tijdje wordt het rustiger, tot K bij haar bron aankomt. In die rust, in die diepe stilte van het ZELF…het is zo heerlijk om daar te zijn. Deze gevoelservaring is zo helend.

Dit gevoel is van jou!

Ik zeg: ‘Dit gevoel is van jou. Je neemt het overal mee naartoe, waar je ook bent, je kunt er altijd over beschikken. Je hoeft alleen maar aan dit moment terug te denken en je voelt het weer!’

Het kampvuurproces van De Helende Reis

Daarna is het tijd voor het kampvuurproces. Tijdens dit proces nodigt K in gedachten de mensen uit met wie ze nog wat uit te praten heeft. Ik ervaar elk kampvuurproces als een wonder. Het werkt als een heuse familieopstelling en werkt ook als zodanig door. Precies de juiste zaken worden gezegd en gevraagd. K. benoemt (eindelijk) haar gevoelens. Er komt zelfreflectie, helderheid en begrip voor de gebeurtenissen, in de context van het geheel in de ruimte.

De afronding van De Helende Reis

Na het kampvuurproces komt de afronding van de reis. Hier gaat het om de toekomstintegratie en ik raad K. met klem aan die ook daadwerkelijk op te schrijven.
Deze Helende Reis duurt bij elkaar 3 uur. Het moment dat K. haar ogen weer opent is heel bijzonder. Enerzijds voelt K zich uitgeput en vermoeid en tegelijkertijd is er ruimte, inspiratie en voelt ze zich verkwikt!
Ik geniet van het wonder waar ik getuige van mag zijn.

Na afloop van De Helende Reis

Het is belangrijk dat je na afloop van De Helende Reis lekker de tijd voor jezelf hebt en je je niet meteen in de drukte van alledag stort. Na deze sessie heeft K. 12 uur aan een stuk geslapen. De sessie was op een vrijdagavond en dat gaf haar alle ruimte om bij te komen. K. is veranderd. Zij heeft een zachtheid die overal aan te zien en merken is. Ze is zoveel zachter en milder in haar woorden, vooral naar zichzelf toe. En ze kan eindelijk hele nachten doorslapen.

Wat is Dramatherapie?

Wat is Dramatherapie?

Het Griekse woord ‘drama’ betekent handelen. Het accent binnen dramatherapie ligt dan ook op be-handelen: doen, ervaren! Dramatherapie maakt gebruik van verschillende theaterwerkvormen en expressietechnieken zoals bijvoorbeeld rollenspellen, maskers, improvisatiespel, theaterteksten, regisseren, gedichten en decors. Je gaat op een speelse manier met je problemen aan de slag en het helpt je om er op een andere manier tegenaan te leren kijken.

Uitspelen en nieuw gedrag oefenen

Dramatherapie maakt het mogelijk om je eigen, subjectieve realiteit te laten zien. Je kunt door dingen uit te spelen met een zekere afstand kijken naar je eigen kwesties. Het uitspelen van details uit de seksueel misbruik ervaring kan je soms al opluchten. Je creëert een verhaal en je kunt experimenteren met ander gedrag dan je gewend bent. Tijdens het spel doet men een nieuwe ervaring op, die je dan weer mee kunt nemen naar de ‘echte’ situatie.

Hoe werkt dramatherapie bij seksueel misbruik

Seksueel misbruik is een complex trauma. Niet alleen de gebeurtenis zelf, maar ook de effecten ervan verdienen aandacht. Door situaties uit te spelen kom je tot inzichten en kun je nieuwe dingen in de veiligheid van de therapeutische setting uitproberen. Hoe zou het zijn het als je een keer nee zou zeggen? Hoe voelt het als je je boosheid de ruimte geeft? Door een boze trol te spelen kun je dat ervaren.

Mijn ervaringen met drama

Ik ben opgeleid als sociaal pedagogisch hulpverlener met als specialismen: dans en beweging en drama. Bij drama lijkt alsof je ‘net doet alsof’. Maar je kunt jezelf niet verstoppen in de rollen die je speelt. Wie je bent wordt er juist in zichtbaar, zeker als de opdracht heel beperkend is. Ik herinner me een scene die ik moest spelen waarin maar één woord gezegd mocht worden: ‘Sorry’. Dat woord kan dan ineens zo veel verschillende betekenissen krijgen…
Door te spelen vergroot je dingen uit. Je haalt kleine dingen uit hun context waardoor ze grappig, dramatisch of juist heel subtiel neergezet kunnen worden. Of je neemt grote thema’s en blaast alles uit proportie. Door dat te doen verandert de emotionele lading van wat jouw thema is en kun je er soms ineens om lachen (of huilen).

Belangrijke thema’s waaraan gewerkt wordt binnen dramatherapie zijn:

  • Veilig zijn in je eigen lichaam, meer veiligheid ervaren om vrijer te kunnen leven
  • Terug gaan naar de basis: welke overtuigingen heb je over jezelf meegenomen uit je onveilige jeugd en hoe kun je hierin veranderen
  • Grenzen leren voelen, leren aangeven en soms ook grenzen van anderen leren accepteren
  • Zelfvertrouwen opbouwen, aandacht hebben voor jouw leuke positieve dingen
  • Emoties leren kennen herkennen en uiten. Hierbij komt vaak verdriet, maar zeker ook boosheid en angst aan de orde

Doen in aanvulling op praten

Een belangrijk kenmerk van seksueel misbruik is de fysieke ervaring ervan. Praten is belangrijk om jezelf te gaan begrijpen, maar begrijpen is nog niet hetzelfde als helen. Om de bevriezing te ontdooien en helen moet je iets anders inzetten. Dramatherapie kan daarom een goede aanvulling zijn op gesprekstherapie of toegepast als een combinatie van beiden.

 

Wat is Somatic Experiencing?

Wat is Somatic Experiencing?

Somatic Experiencing betekent letterlijk lichamelijke ervaring. Dat is de kern van de manier van werken, die specifiek bedoeld is als traumaverwerking. Dr. Peter Levine ontwikkelde deze methodiek en schreef hierover in zijn heldere boek ‘De tijger ontwaakt’.

De fysieke ervaring staat voorop

In het werken met Somatic Experiencing gaat het vooral om de fysieke ervaring. Veel fysieke aandoeningen komen voort uit traumatische ervaringen die onbegrepen en soms zelfs genegeerd worden, terwijl ze wel grote gevolgen hebben, geestelijk zowel als lichamelijk. De gevolgen van trauma worden vaak pas veel later merkbaar, waardoor het soms lastig is om de link te leggen.

Wanneer vechten of vluchten niet werkt

Als je seksueel misbruikt wordt, is dat doorgaans een overweldigende ervaring. Je natuurlijke reactie is vechten of vluchten, maar als kind heb je die keuze niet. Je zit hopeloos in de situatie gevangen. Het gevolg is dat je alleen nog maar kunt bevriezen, ook fysiek gezien. En dat zorgt nou juist voor allerlei geestelijke en lichamelijke klachten.

Wat doe je bij Somatic Experiencing?

Somatic Experiencing is er op gericht het lichaam te helpen de bevroren spanning weer stukje bij beetje los te laten. Dat doe je bijvoorbeeld door de beweging die er niet kon zijn, alsnog af te maken. Je wilde bijvoorbeeld vechten en in de Somatic Experiencing doe je dat dan alsnog: de bewegen van vechten maken. Wat er dan gebeurt is een soort ontlading, waardoor je weer rust in lichaam en geest gaat terugvinden.

Moet je alle trauma’s herbeleven?

Veel soorten therapie (cognitieve traumatherapie, EMDR, imaginaire exposure, psychotherapie) zijn erop gericht om vaak over de heftige gebeurtenis praten. De theorie is dat er dan een catharsis plaatsvindt. Dit is niet hoe Somatic Experiencing werkt. De focus ligt bij Somatic Experiencing juist op de lichamelijke sensaties in het hier en nu. Die sensaties zijn de taal van je lichaam. Door je bewust te worden van waar spanning in je lichaam zit en door deze, samen met de therapeut, gedoseerd los te laten, verdwijnen je klachten geleidelijk.

Waarbij werkt Somatic Experiencing?

Somatic Experiencing werkt daar waar de effecten van nare gebeurtenissen in het lichaam of het zenuwstelsel vastzitten. De traumatische ervaringen worden gedoseerd losgelaten, om te voorkomen dat je uit balans en overspoeld raakt. Hoewel het seksueel misbruik wel ‘aangeraakt’ wordt, er kunnen dus herinneringen naar boven komen, hoef je het niet telkens te vertellen en beleven. De methode werkt zonder het bewust ophalen van herinneringen, heel direct op de (somatische) klachten in het heden.